700 jaar Hooglandse kerk

Er zijn niet zo veel gebouwen, die na 7 eeuwen nog fier overeind staan. De Hooglandse kerk in de binnenstad van Leiden viert dit jaar, dat in 1315 een kapel de aanzet was voor wat uiteindelijk één van de mooiste kerken van Nederland zou worden.

De afgelopen 10 dagen werd de Hooglandse kerk niet alleen in het zonnetje, maar ook in het licht gezet. Want deze Gothische kerk is nauw verbonden met de geschiedenis van de Sleutelstad. Het boek "De kathedraal van het licht : zeven eeuwen Hooglandse kerk" van de Leidse historici Elias van der Plicht, Cor Smit en John Veerman brengt deze geschiedenis voor het voetlicht met soms smeuïge details, zoals over de bastaardzoon van Willem van Oranje, die in de Hooglandse kerk is begraven.

De term "rijke stinkerd" is trouwens afkomstig uit het gebruik, dat rijke mensen hun overleden familieleden in kerken lieten begraven. Deze stoffelijke overschotten lagen dichter aan het oppervlak dan op een kerkhof. De lijken gingen na niet al te lange tijd rotten met alle geurtjes van dien. Alleen rijken konden zich dit voorrecht veroorloven. Zo werd het Nederlands een uitdrukking rijker waar heden ten dage niet iedereen meer weet, waar hij vandaan komt.

Gisterenavond ging ik met mijn vrouw en Paul Crezee naar het jubileumconcert in wat tot de Reformatie de Sint-Pancratiuskerk werd genoemd.

Het was een gevarieerd programma, waarbij het "Father" Willis-orgel officieel werd ingewijd en de koperblazers subtiel en loepzuiver speelden.

Een van de nummers was "Fanfare for the Common Man" van Aaron Copland, dat vooral bekend is geworden door de popgroep Emerson, Lake & Palmer.

Een kippenvelnummer was het door Kaspar Kröner subtiel gezongen "My heart is in the Highlands" van de Estlandse componist Arvo Pärt.


Na het jubileumconcert van gisteren fietsten Ada en ik vandaag naar de Hooglandse kerk voor de Jubileumdienst.

Karakteristieke stukken uit 7 eeuwen Leidse kerkgeschiedenis werden afgewisseld met muziek. Waar hoor je tegenwoordig nog Gregoriaanse gezangen als "Terribilis est locus iste"?

Ook het "Gloria" uit Missa O magnum Mysterium" van Tomás Luiz da Victoria hehoort niet tot het gangbare repertoire.

Dat geldt ook voor "A new song" van James MacMillan.

Nee, ook al zijn we slechts passanten in een 7 eeuwen oude Gothische kathedraal, de Hooglandse kerk heeft bij Ada en mij een speciaal plekje in ons hart. We hebben er diverse keren met het Leidse Koorproject gezongen, maar bovenal: we zijn er getrouwd.


Naschrift: via Rob Pijpers, een mede-koorlid van "Oktopus" in Nieuw-Vennep, kreeg ik een link doorgestuurd met zeer veel beeldmateriaal over de festiviteiten rond 700 jaar Hooglandse kerk. Zie http://www.openkerkleiden.nl/verslag-reportage/terugblik/.