Mindfulness

Als bibliothecaris kun je aan de hand van het aantal boeken, dat over een bepaald onderwerp verschijnt, heel goed de rages en de hypes bepalen. Het is ontegenzeggelijk een feit, dat mindfulness op dit moment op zijn minst een rage is. Over een paar jaar kunnen we vaststellen, of het een blijvertje is.

In ieder geval kregen wij bij de Katwijkse bibliotheek een cursus mindfulness voor de frontoffice-medewerkers aangeboden. Eerlijk gezegd kon ik me er niet zo veel bij voorstellen, hoe je dit in de uitlening kunt gebruiken, maar ik liet me gisterenochtend verrassen.

We hadden een huiswerkopdracht mee gekregen: "Voer gedurende drie dagen een routineactiviteit, die je normaal gesproken op de automatische piloot doet, met volle aandacht uit. Het kan dan gaan om tandenpoetsen, de hond uitlaten, afwassen, douchen of iets anders. Probeer je zoveel mogelijk bewust te zijn van elk aspect tijdens het uitvoeren van de activiteit. Gebruik al je zintuigen."
Nu had ik mijn voorbeelden al pasklaar. Het eerste voorbeeld was het fietsen in een peloton van 9000 man bij Ride for the Roses.

Je moet constant alert zijn. Alleen noemen we dat bij het sporten geen mindfulness, maar gewoon concentratie. Dat gold ook voor de fietsvakantie in Dartmoor, waar we in de stromende regen een afdaling van 25% voor onze kiezen kregen.

Het derde voorbeeld was schaatsen op natuurijs, waarbij je echt volledig geconcentreerd moet zijn door de scheuren, oneffenheden en vooral de zwakke plekken in het ijs.

Hier vallen mindfulness en concentratie helemaal samen. Je moet je als je een topprestatie wilt leveren zoveel mogelijk af kunnen sluiten van alle "ruis". Deze concentratie is het centrale woord in het klassieke sportboek "Mysterieuze krachten in de sport" van Joris van den Bergh.

Als sporter ben ik dan ook zeer regelmatig bezig met mentale training. Maar niet alleen bij sport, maar ook in de muziek is concentratie, het in het hier en nu zijn, van wezenlijk belang. Als je in een meerstemmig lied in moet vallen, is het toch wel prettig als het op het juiste moment en de juiste toon gebeurt.
De eerste oefening was een ademhalingsoefening. Je moest bij voorkeur je ogen sluiten en dan rustig en diep ademhalen. Tijdens de 6 minuten kreeg je af en toe aanwijzingen, hoe je op je adem moest letten en wat er dan in je lijf gebeurde. Ik voelde vooral de adem door mijn neus gaan, maar het sterkste was toch het krachtige samentrekken van de buikspieren bij uitademen. Hoewel we het aan het begin van iedere koorrepetitie oefenen, had ik het nog nooit zo intens gevoeld.

Er volgde nog een paar oefeningen. Het doel van de cursus mindfulness is om te komen tot minder stress. Daarbij werd stress in mijn ogen net even te negatief voorgesteld. Je hebt immers ook stress nodig om tot prestaties te kunnen komen. De dag voor een marathon, de 1000 rondjes van Leiden of een Elfstedentocht ben ik wat prikkelbaarder, omdat ik mezelf mentaal aan het opladen ben. Na de eerste meters van de lange afstanden kom je in een vorm van geconcentreerde ontspanning.
Cursusleidster Maaike van der Marel antwoordde, dat dit opladen leidt tot oogkleppen. Dat klopt inderdaad. Dat is precies de concentratie, die je als sporter zoekt om tot een topprestatie te kunnen komen.

Hoe dan ook, ik was aangenaam verrast door de eerste sessie van de cursus mindfulness.