Fûgelplasse

Gisterenavond ontving ik een mailtje met de aanhef: Brief aan de ijsmeester van de Vogelplas.
Ja, beste mensen, dat wordt je niet zomaar. Daar moet je wel wat voor doen!
In mijn geval betekende dit, dat ik, na zo'n 80 km op de ijsbaan van Warmond geschaatst te hebben, daar vandaan naar de Vogelplas ging fietsen. Ambtshalve uiteraard!
Nu had ik in mijn grenzeloze naïeviteit aan Wierd Wagenmakers en Bauke Dooper gevraagd, wat de Friese vertaling van Vogelplas was. Het antwoord was.....twee antwoorden. Wierd hield het op Fûgelplasse, Bauke op Fûgelmar. Via de mail ontspon zich een hele discussie, waar zelfs het Friese woordenboek bij gehaald werd.
"Het woord ''plasse" komt naar mijn weten niet voor in de betekenis van plas zoals in de combinatie "Vogeplas". 'Wij' zouden zeggen 'mar' (= meer). 'Plasse' betekent een plas water op straat, voor de planten etc. Geen 'meer', 'ven', 'wiel' etc.
Vogelplas is dus zo iets als Fûgelmar" tegenover "Het Frysk wurdboek geeft aan plasse 2 betekenissen , 1a = plasse in 3 varianten , als plas bv “ in plasse bloed “, 2a=poel of meer .“allegear plassen en petten “ en 3a= grote watervlakte “”Hy is de wide plasse oerstutsen” ( hij is naar Amerika gegaan) de tweede betekenis is bv het kontjevan het brood .” in plasse bôle “of nog leuker is je schedel . Gisteren had jij bv een Friese muts op je “plasse”.
Over Babylonische spraakverwarring gesproken.



Maar mijn verbazing werd nog groter, toen ik met bovenstaande foto's in mijn achterhoofd bij de Fûgelplasse aankwam en schaatsers zag op de Fûgelmar. Het bloed kruipt dan, waar het niet gaan kan, dus ik stalde mijn fiets en trok mijn kluunschaatsen weer aan.
Maar was mijn verbazing al groot, er bleek nog een overtreffende trap voor te bestaan: Siebe kwam mij tegemoet gereden, samen met Ana!
Deze Spaanse schone, die pas 4 schaatslessen heeft gehad in de Leidse IJshal en nog nooit van haar leven op natuurijs had gestaan, schaatste eerder dan de ijsmeester van de Vogelplas op dit meertje!
Het moet ook niet gekker worden!
Net als de ijsbaan van Warmond had de Fûgelplasse zwart spiegelglad ijs. In het midden zat ter hoogte van de vogelkijkhut nog een gigantisch wak, maar aan de kant van de Kniplaan kon je gewoon oversteken van de opstapplaats bij de A4 naar de boerderij en terug. Ook kon je aan deze zijde tot de vogelkijkhut.
Wel kreeg ik van iemand, die net van het ijs kwam, toen ik mijn fiets neerzette, de volgende tip: "Het is veilig, zolang je de sporen maar blijft volgen."
Dat was voor mij natuurlijk een kolfje naar mijn hand. Iedere leerkracht, die mij in de klas heeft gehad en iedere leidinggevende, onder wie ik gewerkt heb, zal het volmondig beamen: Bert Breed is een zeer volgzaam type.