Warsteinerloop

Met het oog op de weersverwachting, dat het vanmiddag behoorlijk zou gaan regenen, besloot ik om vanmorgen na het ontbijt te gaan hardlopen. Ada was naar de volkstuin gefietst en dat leek mij een prima doel om naar toe te lopen. Via de kortste weg is het heen en weer 7 kilometer en dat leek me na de griep van afgelopen week voldoende.

Zo passeerde ik de nu nog ongerepte weilanden, waar over een paar jaar de als Rijnlandroute vermomde Rijksweg 11 West komt te liggen. Deze week heeft de Raad van State bijna alle bezwaren tegen deze 1 miljard euro kostende weg van 4 kilometer lengte verworpen.
Het woongenot in de Stevenshof zal er niet door verbeterd worden. We liggen al aan de A44 en daar komt straks de uitstoot en de geluidshinder van de nieuwe rijksweg bij. Van het fabeltje, dat auto's schoner worden, geloof ik na het schandaal rond de sjoemelsoftware niet zo veel meer.
In Wassenaar aangekomen zag ik met een stuk recht fietspad een vrouw voor me lopen, die 200 meter voorsprong had.
"Die kan ik hebben", dacht ik en ik zette de achtervolging in. Ik kwam steeds dichter bij. Met een eindsprint van een strijkijzer haalde ik haar nog net in voor de denkbeeldige finishlijn, waar ik af moest buigen. Het was een echte Jaap de Gorter geweest. Andere sporten kennen hun naar een atleet vernoemd kunststukje, zoals de Axel en de Rietberger bij het kunstschaatsen en de Zonderland bij het turnen.

Bij het hardlopen kennen we de Jaap de Gorter: in de laatste kilometer dusdanig versnellen, dat je je tegenstander op de eindstreep alsnog verslaat.
Na mijn vrouw even gedag gezegd te hebben op de volkstuin, liep ik met een kleine variant terug op de heenweg. Zo kwam ik wederom langs "De Drie Wilgen". Dit nu leegstaande truckerscafetaria ziet er verpauperd uit. Ik keek ernaar en zag bij een vuilniszak een paar nog dichte bierflesjes staan. Het bleken twee flesjes Warsteiner te zijn.

Nu heb je sporters, die als krachttraining een stuk met een paar halters in de hand gaan hardlopen. Welnu, met 2 volle bierflesjes in de hand liep ik de laatste anderhalve kilometer naar huis met een totaalgewicht van 1,3 kilo. En zo werd het rustige trainingsloopje met de Jaap de Gorter en de Warsteiner toch nog een bijzondere.
En nu mag u drie keer raden, wat ik vanavond bij het avondeten dronk?
Goed zo!
Jammer!
Jammer!

"Foutje, bedankt!"

In de jaren '90 maakte Rijk de Gooijer furore met zijn reclames voor Reaal. De kreet "Foutje, bedankt!" werd een standaarduitdrukking in het Nederlands.

Gisteren was het de beurt aan de Belgische wielrenster Femke Van Den Driessche. Deze Europese kampioene onder de 23 jaar moest bij het Wereldkampioenschap Veldrijden na de modder diep door het stof.

Neutraal werd het "Het is voor de UCI de eerste maal dat zo'n technologische fraude wordt vastgesteld" genoemd. In deze tijd van E-bikes, die makkelijk 45 kilometer per uur kunnen halen, kon je er op wachten, dat zoiets zou gaan gebeuren.
De elektrische kabels, die uit de buis kwamen, doen me denken aan Michel Pollentier, die met een peertje met urine onder de oksels de dopingcontrole wilde ontwijken, toen hij in de Tour de France van 1978 in de gele trui kwam te rijden.

De reactie van Femke Van Den Driessche was weer een klassieker. Ze zegt niets te maken te hebben met het motortje dat tijdens de WK veldrijden werd ontdekt in een van haar reservefietsen.
De primeur van technologische doping had ze ook op kunnen lossen in de stijl van Rijk de Gooijer: "Foutje, bedankt!"

Rekken en erbij blijven

Gisterenavond was het voor mij alweer de laatste keer, dat ik dit seizoen als trainer van de G-schaatsers op mocht komen draven dit seizoen. Daar de meesten van ons op zaterdagavond met enige regelmaat andere afspraken hebben, wordt het G-schaatsen gedragen door een viertal trainers met enkele reserves achter de hand.
Bij aankomst bij de Leidse IJshal zag alles er op het eerste oog gewoon uit, maar toen het tijd werd om van de kantine naar het ijs te gaan, kreeg ik in de gaten, dat Gerard van Tol er nog niet was. Daar de coördinator van het G-schaatsen van de IJVL er nog niet was, betekende dat, dat ik er in mijn eentje voor stond.
Een zeer pittige opgave, want de niveauverschillen zijn bij het G-schaatsen gigantisch groot. Kevin is een geduchte sprinter en hij rijdt me er op de korte afstanden vierkant uit. Aan de andere kant heb je Nel, die met een rekje schaatst.

Probeer hier maar eens een fatsoenlijke training bij te verzinnen, waarbij iedereen aan zijn trekken komt. En daar begon het al mee. Er was een drietal schaatsers, dat met een rekje wilde rijden. Probleem was, dat de deur, waarachter ze stonden, op slot zat.
Ik schaatste dus naar de ijsmeester toe, die net de Zamboni van het ijs had afgereden. Hij moest nog even een kraan dichtdraaien, voordat hij de sleutels zou halen om het hekje te openen. Intussen was Gerard gelukkig binnen gekomen. Hij moest iemand vanaf Schiphol afhalen, maar het vliegtuig had vertraging. Hij had naar een van de G-schaatsers gebeld, maar diens telefoon stond uit.

Nu Gerard er was, waren de rekjes zo geregeld. Het was nu dus letterlijk "Rekken en erbij blijven!"
Wie er ook bij bleef was Lenny Keur, die na een wedstrijdje tegen Kevin de rest van de training deze sprinter een privé-training gaf. Gerard had geen zin meer in tijdrekken en ging met de dames achter de rekken aan de slag.
Ik had zodoende de middengroep, waarbij Kobus Turk zich had aangesloten. Hij had last van zijn enkel gehad en wilde zoveel mogelijk op techniek schaatsen. Dat kwam mooi uit, want ik moest toch nog wel even wennen aan mijn nieuwe schaatsen. De ronding is immers weer net even anders en vooral in de bochten is het dan zoeken naar het juiste drukpunt. En dan kun je beter op techniek schaatsen dan om te proberen op volle snelheid te gaan rijden.
Er was trouwens een nieuwkomer bij het G-schaatsen. Colin is een volbloed Amsterdammer, die sinds kort in Leiden woont. Bij de IJVL hebben we er in ieder geval weer een enthousiaste schaatser bij.
De training vloog na de ietwat chaotische aanloop voorbij. Na afloop trakteerde Nel ter gelegenheid van haar verjaardag op gevulde koeken en stroopwafels, waarna we in de kantine onder het genot van een Texelse Skuumkoppe de komende G-schaatsdag op Flevonice met Barbara de Loor en Annamarie Thomas bespraken..

Een verzopen winter

Als deze winter zich ergens door kenmerkt, dan is het vooral door de tweedeling in het land. Dat is goed te zien zien op dit kaartje met de neerslagtotalen in Nederland.

Het zuidwesten is kletsnat geweest, het noordoosten relatief droog. Dat klopt ook wel. In Oost-Groningen hebben ze 2 weken echte winter gehad, wij mochten er heel eventjes aan ruiken.

Met 2 van de 3 maanden van de meteorologische winter achter de rug, staat 2015-2016 behoorlijk afgetekend op de eerste plaats als het gaat om de twijfelachtige eer van "de zachtste winter". Het gemiddelde tot nu toe is 7,2 graden, waarmee de superzachte winter van 2006-2007 bleekjes afsteekt.

Tenzij februari uit een ander vaatje gaat tappen, en daar ziet het de eerste 10 dagen niet naar uit, wordt deze verlengde herfst de warmste ooit. De enige kans ligt dus in de tweede helft van februari en gezien de kracht, die de zon dan al heeft, zal het van transportkou moeten komen.

Een ander staatje betreft de datumrecords vanaf 1901.

Hierbij zijn alle datumrecords na de temperatuursprong van 1988 geel gemaakt. Hierbij valt op, dat er met name in de wintermaanden sprake is van een tsunami aan data met warmterecords. Vergelijk dat eens met het aantal datumrecords van mei tot half oktober.
Hé, opvallend, de temperatuursprong heeft vooral in de wintermaanden plaatsgevonden. Kennelijk is er iets veranderd in de stromingspatronen, waardoor we in de periode met de R in de maand, met september als opvallende uitzondering, veel en veel vaker dan vroeger met wind uit het zuidwesten tot westen te maken hebben.
En daar de wind maar uit 1 richting kan komen, betekent dat dat de noorden- noordoosten- en oostenwind, de windrichtingen die kou brengen, veel vaker ontbreken. Zo ook deze winter tot nu toe. En zo zitten we voor de verandering weer eens met een verzopen winter.

Herfsttij

Het weer lijkt meer op herfst, dan op het seizoen, waarin wij zitten: winter. Maar ook in de popmuziek lijkt er sprake van een herfsttij. De ene popmusicus na de andere zingt de laatste maanden zijn zwanenzang. Gisteren verliet Paul Kantner ons. Paul Kantner was in de jaren zestig zanger en gitarist van de Californische psychedelische rockband "Jefferson Airplane". De groep met zangeres Grace Slick had in de hoogtijdagen van de hippie-tijd hitsucces met de nummers "Somebody to Love" en "White Rabbit", nog steeds een paar van mijn favoriete liedjes. Ook speelden zij op legendarische popfestivals zoals die van Woodstock en Altamont.

Zowel vanochtend, vanmiddag en vanavond kon ik in de harde wind fietsen. De ene keer had ik meewind, de andere keer tegenwind.

In de Leidse IJshal stapte ik eerst de winkel van Ooms Sport binnen. Hier kocht ik voor € 254,95 een tweede paar Freeskate Allround, terwijl de Rossignol-binding van mijn oude Freeskate-ijzers vervangen werd door die van Salomon Pilot Equipe. Dat laatste past wel bij mij als voormalig lid van de Equipe Liturgique.

In totaal heb ik voor mijn nieuwe schaatsen een kleine € 800,- uitgegeven, maar als ik daar weer 11 jaar mee vooruit kan is dat een bescheiden bedrag als je het per kilometer uit gaat rekenen. Een auto is een stuk duurder!
Ik klikte mijn nieuwe ijzers onder mijn alleen vorige week vrijdag gebruikte Salomon S-lab Vitane Pro. Het kost wat meer moeite, om in de langlaufschoen te komen, maar de stevigheid ervan bevalt me prima.

Samen met Gon Schiereck gaf ik voor de IJVL les op de binnenbaan. Er was weer een meisje bij, dat een proefles bij ons nam. Ze begon met een rekje, maar aan het eind van de les, reed ze al heel behoorlijk. Dat was helemaal het geval met een jochie, dat met zijn grote zus meegekomen was. Met een helm op zijn hoofd stond hij langs de kant van de baan te kijken.
"Als je schaatsen huurt in de winkel, mag je meedoen", zei ik, en dat was niet tegen dovemansoren gezegd. Een minuut of 10 later schaatste hij mee in mijn groep van 16 kinderen.
Het thema van de les was de afzet en het langer doorglijden, in het kort samengevat als "Rust in je slag!".
Ik moet zeggen, dat ik dit jaar een erg leuke groep heb, waarbij de kinderen de lesstof erg goed oppikken. Als je die glunderende gezichten ziet, dan weet je meteen, waarvoor je het allemaal doet.
We besloten de les met tweelingtikkertje en "De boom wordt hoe langer hoe dikker". Met 26 kinderen is dat een hele dikke boom.....

Na deze zoveelste leuke les van dit seizoen, stapte ik op de fiets, terwijl het herfsttij voortduurde.

Jan Maarten Heideman

Gisteren reed Jan Maarten Heideman zijn laatste wedstrijd.

De meest gelauwerde marathonschaatser ooit stopte na de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee met het marathonschaatsen.

Daarmee is de laatste wedstrijdschaatser van de laatst gehouden Elfstedentocht van het toneel verdwenen. Dat deed Heideman als enige in de wedstrijd op klapschaatsen.

Typerend voor deze "Willy Wortel" van het schaatsen, want hij testte talrijke vernieuwingen uit, onder meer de 3D-schaats, de carve-schaats, het haaienpak, het vogelpak, de kluunschoen, de warmteschaats en de wisselschaats.


Maar de belangrijkste innovatie, waarbij Heideman betrokken was, is voor de gemiddelde schaatser toch Flevonice. Deze oorspronkelijk 5 kilometer lange kunstijsbaan in Biddinghuizen was er zonder de bemoeienis van de marathonschaatser niet gekomen. Nu hebben we er al een jaar of 10 veel plezier van!

Zelf heb ik deze sympathieke schaatser een paar keer gesproken in "Die Forelle", toen we met een groep IJVL-ers in hetzelfde hotel verbleven als de toenmalige DSB- en Frisia-marathonploegen.
Vanaf nu heeft hij meer tijd om schaatsles, droogtraining en skeelertraining te kunnen geven.


En Jan Maarten heeft ook meer tijd voor zijn werk voor Geloofshelden. We hoeven niet bang te zijn, dat deze pensionado in een zwart gat valt.

Herstelplan

Vandaag was ik voldoende hersteld om weer aan het werk te gaan. Het leek me echter niet verstandig om vanmorgen meteen te gaan schaatsen. Zodoende heb ik het dagschema dusdanig omgegooid, dat ik weer een keer op donderdagmorgen werkte.

Voordat het zo ver was, fietste ik langs de Leidse IJshal om een tweede paar Freeskate-ijzers te laten slijpen en om op een paar oude ijzers de Rossignol-binding te laten vervangen door de Salomonsbinding. Zo heb ik bij natuurijsperiodes 3 paar ijzers. Dan hoef ik niet meer iedere dag te slijpen.

Lenny Keur van Ooms Sport zou het voor me gaan regelen. Derhalve kan ik morgenmiddag het tweede paar ophalen voor ik het ijs op ga om schaatsles te geven voor de IJVL.
Na de "Krasse knarren" gedag te hebben gezegd, werd ik op weg naar Katwijk ingehaald door John Kranenburg. Met deze klasgenoot van Pedagogische Academie "De la Salle" fietste ik een stukje op.
Na ruim 5 uur gewerkt te hebben, fietste ik door de duinen naar huis. Het was heerlijk fietsweer. Na 3 dagen noodgedwongen binnengebleven te zijn, wilde ik nog even van de laagstaande winterzon genieten.

Het was genieten van dit stuk van 16 kilometer rustig pedaleren. Een prima onderdeel van mijn herstelplan.

Kees

Er zijn van die dagen, die in je geheugen gegrift zijn en blijven. Vandaag is het een halve eeuw geleden, dat mijn neef Kees Breed gestorven is, nadat hij een dag ervoor bij een verkeersongeluk ernstig gewond was geraakt. Op mij maakte dat als kind een diepe indruk. Ik kwam vaak bij ome Gerrit en tante Mart over de vloer. Hun boerderij stond 100 meter van ons huis af en samen met mijn broertje Paul speelden wij vaak met onze nichten Marianne en Erna.

In die dagen stonden "The Beatles" bovenaan in de Top-40 met het melancholieke "Michelle". Telkens als ik dit nummer hoor, denk in onwillekeurig aan mijn neef Kees, die zijn later in 1966 geboren dochter nooit heeft kunnen vasthouden.

Het was sowieso een enerverende tijd bij ons in Nieuw-Vennep. Er werd verbouwd en we kregen een televisie, vlak voor het Europees Kampioenschap schaatsen in Deventer. Dit zou het begin worden van het tijdperk van "Ard en Keessie". Ineens was Nederland een schaatsgrootmacht dankzij Ard Schenk en Kees Verkerk.

Nu had je in die jaren nog wel eens echte winters, waarbij Paul en ik vaak met onze nichten op de Hoofdvaart schaatsten. Als onze schaatsen bot waren, gingen we naar ome Gerrit, die de Friese doorlopers vakkundig sleep. Wat dat aangaat was het een echte schaatsfamilie. Mijn nicht Jenny is de moeder van Peter Baars, die een vrij unieke trilogie bij elkaar geschaatst heeft: Nederlands kampioen op kunstijs, op natuurijs en winnaar van de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee.
Kees, je bent na een halve eeuw nog niet vergeten.

Jan-Roelof Kruithof

Ooit zat er 22 jaar tussen twee Elfstedentochten. Na de roemruchte tocht van 1963 duurde het liefst 22 jaar voordat er, in 1985, weer een tocht gereden kon worden. In die tussenperiode was Jan-Roelof Kruithof onoverwinnelijk.

Vanaf 1974 won de oersterke architect uit Havelte liefst negen Alternatieve Elfstedentochten. Toen het er in 1985 eindelijk weer van kwam, was Kruithof inmiddels 48 en over zijn hoogtepunt heen. Toch zette hij alles op alles, en hield lang stand in de kopgroep. Totdat hij op de lange kluunplek in Kimswerd tot twee keer toe viel, waardoor aan een droom van 22 jaar keihard een einde kwam.
Afgelopen zondag was er een uitzending van Andere Tijden Sport over deze "Sven Kramer" van de 200 kilometer, die een decennium lang met harde hand regeerde. Voor degenen, die de Andere Tijden Sport gemist hebben, is hier de link naar de uitzending over Jan Roelof Kruithof.

Ondanks zijn leeftijd van 79 jaar traint hij nog 3 keer op een dag.
"Dan val ik wel mee", kon ik tegen mijn vrouw zeggen. Dat kon ze wel beamen.
Wat verder opviel was de opofferingsgezindheid van de een paar jaar geleden overleden Jantien Kruithof.
"Zo ver zul je mij niet krijgen", kreeg ik van Ada te horen.
"Dat verwacht ik ook niet", antwoordde ik.
Ik ben allang blij met alle ruimte, die ik krijg om te kunnen sporten.
Zelf ben ik Jan-Roelof Kruithof eenmaal tegengekomen. Bij de Nierstichting Elfstedentocht, toen deze elfvoudige winnaar van een Alternatieve Elfstedentocht het officiële startschot van een 200 kilometer lange toertocht loste.

Zo'n bikkel mag je gerust in het zonnetje zetten.

Slaapkop

Normaal gesproken zou ik nu op de fiets zitten om in de Leidse IJshal met de "Krasse knarren" te gaan schaatsen. Gezien mijn lichamelijke gesteldheid zit dat er niet in.

De koorts is wel weg, maar ik voel me zo slap als een vaatdoek. Het traplopen voelt aan, alsof ik een dag ervoor de marathon heb gelopen. Ik heb derhalve gebruik gemaakt van het meest probate geneesmiddel: nachtrust.

Ook overdag. In totaal heb ik het klokje meer dan rond geslapen. Kennelijk had mijn lichaam dat nodig.

En nu maar afwachten, hoe snel het herstel gaat.

Koorts

Gisterenmiddag heb ik heerlijk gelopen. Ik voelde me kiplekker. 's Avonds kreeg ik last van mijn keel en vannacht lag ik te rillen in mijn bed. Koorts.

Ik moet u zeggen, dat de schaatskoorts me veel beter bevalt.
Morgen komt er in ieder geval niet van en wellicht donderdag ook niet. Eerst maar even uitzieken.

Ik was trouwens niet de enige, die last had van een temperatuurverhoging. Het "winterweer" deed daar flink aan mee.

Matchfixing

Topsport staat de laatste jaren behoorlijk in een kwade reuk. Waren er eerst de dopingperikelen in het wielrennen, waarbij met name de Tour de France na afloop vaak spannender was dan tijdens de Ronde van Frankrijk zelf: wie gaat de Tour winnen na het controleren van de dopingstalen?
Nu is het afgelopen jaar de atletiek volop in de schijnwerpers komen te staan. De boeken over de Olympische Spelen kunnen binnenkort herschreven gaan worden als menig prijswinnaar wegens dopingpraktijken alsnog zijn medaille in mag leveren.

Daarnaast blijkt het voetbal, en dan met name de FIFA en in mindere mate de UEFA, al jaren één grote corrupte bende. Maar ja, dat wisten we al. Een WK voetbal houden in Qatar met temperaturen van 50 graden Celsius. Wie verzint zoiets? Dankzij een flinke hoeveelheid smeergeld blijkt het dan wel te kunnen. En als manipulatie met het toewijzen van toernooien al blijkt te kunnen, hoeveel eenvoudiger is het dan wel niet om wedstrijden te manipuleren?
Maar het enigszins chique tennis wilde niet achterblijven. Deze week voegde tennis zich in het rijtje van sportschandalen. Dit keer dankzij matchfixing. Diverse deelnemers aan de Australian Open hebben in het verleden zich goed laten betalen om een wedstrijd opzettelijk te verliezen.

En ja, zo loop je natuurlijk het risico, dat iedere sporter van dit soort praktijken verdacht gaat worden. En dan rijzen er natuurlijk meteen vragen op: "Hoe kan het, dat Bert Breed op 60-jarige leeftijd de 1000 rondjes van Leiden won en eerder niets?"

Welnu, ik heb de schijn tegen, maar uit de grond van mijn hart verklaar ik bij deze: ik verloor altijd puur natuur!

Schaatskoorts en sneeuwval

Afgelopen week was de schaatskoorts in Nederland al behoorlijk opgelopen. Terecht, want het en der in ons lage landje konden de ijzers ondergebonden worden om op ondiepe plassen te gaan schaatsen. In onze omgeving lukte dat door de dinsdagmiddag ingezette dooi helaas niet. Achteraf had ik natuurlijk naar een van de plekken moeten reizen, waar het wel kon, maar ja, voor wijsheid achteraf koop je niet zo veel.

Maar ik was niet de enige, die met schaatskoorts rondliep. Dat kon ik netjes aflezen aan het raadplegen van mijn blog. De pieken in bovenstaande grafiek vallen samen met de natuurijsperiodes in januari.

Dat is ook mooi af te lezen in de enorme pieken in februari 2012 en januari 2013. Als er natuurijs is, weten zeer veel schaatsers www.bertbreed.blogspot.nl te vinden.

De kou is in anderhalve dag tijd behoorlijk ver verdreven. Hoe anders is het aan de overzijde van de Atlantische Oceaan, waar in een dag tijd recordhoeveelheden sneeuw zijn gevallen.

Doe je nietsvermoedend de deur van je garage open....

De sneeuwpop krijgt er een geduchte concurrent bij.

Maar het allerleukste is toch dit filmpje uit New York, dat ter hoogte van Madrid en Rome ligt.

La Bota-loop

Afgelopen maandag had ik in "La Bota" bij Michel Versteegen een reservering geplaatst voor het avondeten bij de Leidse Scratchdagen. Daar ik niet zeker wist of we met 6 of met 8 personen zouden komen, beloofde ik aan Michel om het te komen zeggen als ik het wist.
Welnu, na wat mailverkeer wist ik, dat we een tafel van 8 personen nodig zouden hebben. Daar het van huis uit 8 kilometer lopen is naar de Leidse binnenstad, lag het doel van mijn trainingsloop van vanmiddag vast: "La Bota".

Nu ben ik getrouwd met een zeer praktisch ingestelde vrouw. Aan de deurknop hing een tas met plastic afval.
"Je komt toch langs de bakken voor plastic afval", kreeg ik te horen: "Je wilt het vast wel wegbrengen."

En zo verenigde ik het nuttige met het aangename. Hoewel het erg grauw was, was het heerlijk loopweer. Aan niets was te merken, dat we een paar dagen geleden nog volop in de vorst zaten.

Met een paar dagen van 8 graden was het ijs uit de sloten gesmolten.
Langs de Haagweg en het spoor naar Utrecht liep ik via de Witte Rozenstraat, waar ik ruim 5 jaar met veel plezier gewoond heb, naar de Witte Singel om via de Kaiserstraat en het Rapenburg bij "La Bota" uit te komen, waar maandag "The Shoes" nog opgetreden hadden.

Na de juiste reservering geplaatst te hebben, liep ik via het Rapenburg, de Universiteitsbibliotheek, de Rijn- en Schiekade, de Telderskade en een slingertje door Zuid-West weer op huis aan met een kilometer of 10 in de benen. Ook al was het allemaal bekend terrein, de binnenstad van Leiden is en blijft mooi!

Derde uitzonderlijk zachte winter op rij?

Afgelopen dagen was er op www.weerwoord.be een interessante discussie over de temperatuursprong wereldwijd en de effecten, die dat heeft op onze winters. De wereldwijde stijging van de temperatuur kunt u aflezen op de onderstaande grafiek.

Zoals we allemaal weten, haalden de beide vorige winters de kwalificatie "uitzonderlijk zacht" op basis van het Hellmann-getal in De Bilt (lager dan 10).
Normaal gezien zou een dergelijke winter - de naam zegt het zelf - uitzonderlijk moeten zijn. Maar sinds 1989 lijkt hierin verandering te zijn gekomen, een verandering die zich steeds meer doorzet.
Wanneer we naar de lijst met winters en hun Hellmann-getallen kijken over de periode 1901-2016 (huidig), zien we dat een dergelijke uitzonderlijk zachte winter voor het eerst in 1975 werd genoteerd. Dat betekent dat er minstens 74 jaar lang zo geen winter is geweest.
Vanaf dan gaat het steeds sneller:
1975
1989
1990
2000
2007
2014
2015
2016 ???
Vaak wordt verwezen naar het feit dat er in het verleden "ook zeer zachte winters waren, vaak jaren na elkaar". Dit klopt slechts zeer gedeeltelijk. Uit de periode 1901-1987 kan je geen enkele reeks van drie winters vinden die uitermate zacht waren na elkaar.
Zelfs het beruchte drietal winters 1988/1989/1990 was niet alledrie "uitzonderlijk zacht", de Hellmann getallen waren
1988: 13
1989: 1,9
1990: 8,4
Wanneer we deze winters wat van naderbij bekijken, merken we dat er in 1987/88 nog wel iets of wat koude-productie was, met name in december 1987. Toen waren er 2 ijsdagen en 16 (!!) vorstdagen in De Bilt. Een "prestatie" waaraan voorlopig geen van de lopende reeks van drie ultrazachte winters kan tippen.
Zelfs in die drie uitzonderlijk zachte winters, waren er nog een redelijk aantal vorstdagen:
1987/88: 3 ijsdagen (december) - 35 vorstdagen
1988/89: 0 ijsdagen - 27 vorstdagen
1989/90: 1 ijsdag (november) - 29 vorstdagen
De stelling "ook in het verleden kwamen er ultrazachte winters voor", is dus maar in beperkte mate geldig. Voor 1975 alvast niet, misschien ergens in 1302 of zo, maar daarover hebben we geen cijfers. En december 1987 was niet zo een rampmaand, zelfs de huidige maand januari moet er serieus voor onder doen.
Met andere woorden: op veertig jaar tijd zijn we van één enkele winter met Hellmann lager dan tien naar een hele reeks van dergelijke winters geëvolueerd, waarbij zelfs binnen deze ultrazachte winters een nog een extra verzachting is opgetreden de jongste jaren (met als trieste dieptepunten de Hellmann-loze winter van 2014 en de waanzinnig warme december van 2015).
Conclusie?
Vroeger was het inderdaad (veel) kouder. Zelfs de zachtste winters van voor 2014 komen niet in de buurt van wat er toen gebeurd is. En drie uitzonderlijk zachte winters op rij, zou een triestige primeur zijn. Het veranderende klimaat: het is huilen met de pet op voor de winterliefhebber.

Op bovenstaand stuk kwam een reactie: De eerste prik was beperkt tot het NO van Nederland. De tweede kwam veel verder. Misschien een derde? Drie jaar op rij dat de winter niet thuis geeft. Dat is nog maar de vraag want we hebben nog 5 tot 6 weken te gaan.
En anders: dat gebeurt wel vaker, zo'n serie van drie winters zonder echt winterweer. Zo bijzonder is dat niet. Wel bijzonder was de ultra zachte december. Kijk eens naar 88, 89 en 90. En daar zaten ook extreme maanden in. De winters zijn warmer geworden en dat betekent kennelijk dat dit soort drietallen ook extremer worden.

Zelf deel ik de stelling van de tweede spreker, dat er sprake was van een tweedeling in Nederland. In het noordoosten, en dan met namen in Oost-Groningen, kun je met 38,4 Hellmannpunten toch wel van een heel aardige wintermaand spreken. Ik zou er blind voor tekenen. Het temperatuurkaartje hieronder van gisteren rond het middaguur geeft de tweedeling in ons kleine land toch wel treffend weer.

Maar wat mij nog het meest verbaasde was, dat Bert Raaphorst en ik met slechts 2,7 Hellmannpunten op ijs van ruim 2 centimeter konden staan zonder er meteen door te zakken. Het was nog te dun en helaas viel dinsdagmiddag de dooi al in, want met 1 nacht vriezen meer hadden we op de Oegstgeester Onlanden achter Corpus kunnen schaatsen. Op mooi zwart ijs nog wel!

De komende 2 weken wordt het helemaal niks meer met de winter, maar misschien vallen we in februari wel een keertje in de prijzen.


De hoofdprijs zal deze winter niet vallen, maar met een paar daagjes natuurijs zoals in december 2007 zal ik dik tevreden zijn!

Kluunschaatstestmiddag

Vandaag namen we voorlopig afscheid van de winter, die hier in het westen van het land niet zo veel voorstelt. De dooi trad al vrij snel in.

Desondanks is er her en der in Nederland nog op natuurijs geschaatst, zoals op het Leersumse veld.

En op de uiterwaarden van Wageningen.

En de ons zo bekende Ankeveense plassen.


Maar de provincie, waar het in 2016 echt winter was, was zonder meer Groningen. De leuze "Er gaat niets boven Groningen" klopt de afgelopen 3 "winters" zonder meer.
Natuurlijk kan het in februari nog flink koud worden, maar het ziet er naar uit, dat we de komende 2 weken de winter wel op onze buik kunnen schrijven.

Ondertussen reden vandaag de "Krasse knarren" Edwin Minnee, Hans van der Plas en Arthur van Winsen hun 200 kilometer op het kleine meer van de Weissensee.

Ik richtte me dus niet op wat onhaalbaar was, maar juist op iets, waar ik de laatste paar weken mee tobde in de Leidse IJshal: de belabberde bochtentechniek. De oorzaak was, dat ik een drietal keer onderuit gegaan was, doordat ik in de bocht met mijn linkerschoen op het ijs gekomen was. De schoen gaf te weinig steun meer.
Gisterenmorgen had ik met Lenny Keur van Ooms Sport al geregeld, dat er een tweetal paar kluunschaatsen van Salomon klaar zou staan. Van Dick van Beelen kon ik een derde paar lenen, zodat ik kon gaan testrijden vanmiddag.

Ik paste de schoenen van Dick als eerste en reed daarmee op het afgetrapte ijs. Het was druk geweest vanmiddag. Het reed beter dan mijn Rossignol-schaatsen, maar toch was het euvel van niet stabiel op het linkerbeen kunnen staan niet helemaal weg. De band boven de enkel zette ik wat strakker. Dat hielp wel, maar nog niet genoeg.
Terwijl Ruud Vermeulen de baan dweilde, probeerde ik een tweetal Salomons uit met veel meer carbon voor de stevigheid. Met de eerste was ik snel klaar. De schoenen waren te klein of mijn voeten waren te groot....

Het tweede paar Salomon S-lab Vitane Pro maat 42 paste prima. Wie de schoen past, trekt hem aan.

Ik klikte de Freeskate Allround onder de witte schaatsschoenen en ging rondjes rijden op de binnenbaan om het ijs op de buitenbaan te laten uitharden. De eerste bochtjes gingen onwennig, maar gaandeweg kreeg ik meer vertrouwen en het ging beter. Zeker toen ik op de buitenbaan rondjes ging rijden.
Het is wel onwennig om de hele baan voor jezelf te hebben. Voor een keer is het wel leuk, maar ik moet er niet aan denken, dat dit altijd zo zou zijn. Schaatsen en gezelligheid gaan in mijn ogen hand in hand.
Om 5 uur werd de koop gesloten, waarna ik € 538,85 lichter maar heel veel schaatsplezier in het verschiet rijker, de pilonnen uit de kast haalde om voor de IJVL schaatsles te gaan geven op de witte Salomons.

Met 28 kinderen was het de drukste schaatsles van het seizoen, de Jeugdclinics daargelaten. Daar Gon Schiereck in de kantine nog wat mensen van Keylight, de sponsor van de IJVL, moest bijpraten, deed ik de warming-up met de groep in mijn eentje, waarna de groep in tweeën werd gesplitst.
Het was een leuke, gevarieerde les, waarbij de krabbelaar van afgelopen week pootje over in het programma had opgenomen. Eerst liet ik de kinderen overstappen langs de boarding, daarna mochten ze het los proberen. Tot mijn verbazing stapten diverse kinderen zonder problemen op.
De les besloten we met "Ratten en Raven".

In de regen fietste ik naar huis met mijn nieuwe Salomons. Dat past ook wel bij me. Ik ben immers zo wijs als Salomon.

Alleen gebruik ik mijn wijsheid wel op mijn eigen wijze....