zaterdag 21 mei 2011

Die Schöpfung en andere scheppingsverhalen

Ondanks het zonnige lenteweer zaten wij het grootste deel van de vrije zaterdagmiddag binnen. Het was de voorlaatste reguliere repetitie in de Lokhorstkerk van "Die Schöpfung". Over 4 weken is de uitvoering onder leiding van Paul Valk in de Hooglandse kerk.

Ook al is toegangsbewijs 235 al verkocht, er zijn nog steeds kaartjes te koop. Ga daarvoor snel naar de site van de Stichting Leidse Koorprojecten.
"Die Schöpfung" van Joseph Haydn is gebaseerd op het alom bekende scheppingsverhaal in de Bijbel. Het is het openingsverhaal van Genesis.

Nu mag dit mooie epos bij velen bekend staan als HET scheppingsverhaal, er zijn er nog meer, zowel oeroude als betrekkelijk nieuwe. Uit mijn eigen boekenkast heb ik voor jullie een keuze gemaakt uit diverse scheppingsverhalen.
De eerste komt uit "Goden mensen monsters uit de Griekse mythologie".

Momenteel staan de Grieken niet zo positief bekend vanwege hun gerommel met de Euro, maar in een grijs verleden stonden ze te boek als de bakermat van de Europese beschaving. Nu is de chaos in die contreien niet helemaal nieuw. Ik citeer: "" In het begin heerste er chaos. Uit deze chaos kwam Moeder Aarde tevoorschijn. Haar zoon Ouranos (Lat.: Uranus) modelleerde de aarde totdat zij de vorm hadm die wij thans kennen, en schiep de bloemen, bomen, dieren en vogels."
Later volgde er een strijd tussen de Titanen en de Nieuwe Goden, zoals Zeus en Hera, die hun thuis hadden op de berg Olympus. Inderdaad, de bakermat van de Olympische Spelen!
In dezelfde serie verscheen "Goden en helden uit de Noordse mythologie".

"In het begin was er Ginnungagap, een grote leegte. Een ruimte, zo reusachtig, dat ze zich in alle richtingen tot in eeuwigheid uitstrekt. Ofschoon die leegte eindeloos en vormloos was, was er toch niet niets. Hoe dat mogelijk is, behoort tot het geheim van de Goden." Er ontspon zich een strijd tussen de Vuurgoden en de IJsgoden!!!
Een belangrijke rol in de Scandinavische mythologie speelt de wereld-es, Ygdrassill.

Momenteel liggen de gebieden, waar nog Keltische talen gesproken worden, in de uithoeken van Europa, maar ooit was het halve continent het leefgebied van de Kelten.

De Kelten hebben een enorm rijke mythologie, maar verrassend genoeg hebben de druïden hun leer over het ontstaan van de wereld in hun graf meegenomen.

De vertellingen over bijvoorbeeld De Dana, lieten de Ierse vertellers vooraf gaan door het Bijbelse scheppingsverhaal.

Ik noem het hier toch, want de Keltische mythologie is te mooi om links te laten liggen.

Tenslotte zijn er ook nog moderne scheppingsverhalen. In "De Celestijnse belofte" van James Redfield, wordt het scheppingsverhaal uit Genesis in het hoofdstuk "De boodschap van de mystici" naadloos gecombineerd met de evolutieleer van Charles Darwin.

Maar het mooiste scheppingsverhaal is te vinden in "De Silmarillion" van J.R.R. Tolkien, de auteur van "In de ban van de Ring". Het eerste hoofdstuk heet "De muziek van de Ainur".

Enkele citaten uit "De Silmarillion":
Er was Eru, de Ene, die in Arda Illuvatar wordt genoemd. Hij schiep eerst de Ainur, de Heiligen, die de vrucht van zijn denken waren; en zij waren bij hem voor er iets anders werd geschapen. Hij sprak met hen en legde hun muziekthema's voor; en zij zongen voor hem en hij was verheugd. Maar lange tijd zongen zij slechts elk afzonderlijk, of met weinigen samen."
Na verloop van tijd zingen zij allen samen een Groots Muziekstuk en schiepen zo, met Melkor die disharmonisch zong, een Nieuwe weeld. Illuvator zei tegen hen: "Aanschouw uw Muziek!"
En zo is de cirkel weer rond. Muziek als oorsprong van "Die Schöpfung"!
En in Genesis, waarop "Die Schöpfung" is gebaseerd, is de slotzin aan het eind van iedere scheppingsdag: "En God zag, dat het goed was...."

1 opmerking:

Unknown zei

Hallo Bert, wat een prachtige keltische muziek en een mooie webloq, als je wilt kun je hem ook op ons gastenboek plaatsen op de site, groet jet en tot volgende keer op het koor