Zoals we allemaal weten, haalden de beide vorige winters de kwalificatie "uitzonderlijk zacht" op basis van het Hellmann-getal in De Bilt (lager dan 10).
Normaal gezien zou een dergelijke winter - de naam zegt het zelf - uitzonderlijk moeten zijn. Maar sinds 1989 lijkt hierin verandering te zijn gekomen, een verandering die zich steeds meer doorzet.
Wanneer we naar de lijst met winters en hun Hellmann-getallen kijken over de periode 1901-2016 (huidig), zien we dat een dergelijke uitzonderlijk zachte winter voor het eerst in 1975 werd genoteerd. Dat betekent dat er minstens 74 jaar lang zo geen winter is geweest.
Vanaf dan gaat het steeds sneller:
1975
1989
1990
2000
2007
2014
2015
2016 ???
Vaak wordt verwezen naar het feit dat er in het verleden "ook zeer zachte winters waren, vaak jaren na elkaar". Dit klopt slechts zeer gedeeltelijk. Uit de periode 1901-1987 kan je geen enkele reeks van drie winters vinden die uitermate zacht waren na elkaar.
Zelfs het beruchte drietal winters 1988/1989/1990 was niet alledrie "uitzonderlijk zacht", de Hellmann getallen waren
1988: 13
1989: 1,9
1990: 8,4
Wanneer we deze winters wat van naderbij bekijken, merken we dat er in 1987/88 nog wel iets of wat koude-productie was, met name in december 1987. Toen waren er 2 ijsdagen en 16 (!!) vorstdagen in De Bilt. Een "prestatie" waaraan voorlopig geen van de lopende reeks van drie ultrazachte winters kan tippen.
Zelfs in die drie uitzonderlijk zachte winters, waren er nog een redelijk aantal vorstdagen:
1987/88: 3 ijsdagen (december) - 35 vorstdagen
1988/89: 0 ijsdagen - 27 vorstdagen
1989/90: 1 ijsdag (november) - 29 vorstdagen
De stelling "ook in het verleden kwamen er ultrazachte winters voor", is dus maar in beperkte mate geldig. Voor 1975 alvast niet, misschien ergens in 1302 of zo, maar daarover hebben we geen cijfers. En december 1987 was niet zo een rampmaand, zelfs de huidige maand januari moet er serieus voor onder doen.
Met andere woorden: op veertig jaar tijd zijn we van één enkele winter met Hellmann lager dan tien naar een hele reeks van dergelijke winters geëvolueerd, waarbij zelfs binnen deze ultrazachte winters een nog een extra verzachting is opgetreden de jongste jaren (met als trieste dieptepunten de Hellmann-loze winter van 2014 en de waanzinnig warme december van 2015).
Conclusie?
Vroeger was het inderdaad (veel) kouder. Zelfs de zachtste winters van voor 2014 komen niet in de buurt van wat er toen gebeurd is. En drie uitzonderlijk zachte winters op rij, zou een triestige primeur zijn. Het veranderende klimaat: het is huilen met de pet op voor de winterliefhebber.
Op bovenstaand stuk kwam een reactie: De eerste prik was beperkt tot het NO van Nederland. De tweede kwam veel verder. Misschien een derde? Drie jaar op rij dat de winter niet thuis geeft. Dat is nog maar de vraag want we hebben nog 5 tot 6 weken te gaan.
En anders: dat gebeurt wel vaker, zo'n serie van drie winters zonder echt winterweer. Zo bijzonder is dat niet. Wel bijzonder was de ultra zachte december. Kijk eens naar 88, 89 en 90. En daar zaten ook extreme maanden in. De winters zijn warmer geworden en dat betekent kennelijk dat dit soort drietallen ook extremer worden.
Zelf deel ik de stelling van de tweede spreker, dat er sprake was van een tweedeling in Nederland. In het noordoosten, en dan met namen in Oost-Groningen, kun je met 38,4 Hellmannpunten toch wel van een heel aardige wintermaand spreken. Ik zou er blind voor tekenen. Het temperatuurkaartje hieronder van gisteren rond het middaguur geeft de tweedeling in ons kleine land toch wel treffend weer.
Maar wat mij nog het meest verbaasde was, dat Bert Raaphorst en ik met slechts 2,7 Hellmannpunten op ijs van ruim 2 centimeter konden staan zonder er meteen door te zakken. Het was nog te dun en helaas viel dinsdagmiddag de dooi al in, want met 1 nacht vriezen meer hadden we op de Oegstgeester Onlanden achter Corpus kunnen schaatsen. Op mooi zwart ijs nog wel!
De komende 2 weken wordt het helemaal niks meer met de winter, maar misschien vallen we in februari wel een keertje in de prijzen.
De hoofdprijs zal deze winter niet vallen, maar met een paar daagjes natuurijs zoals in december 2007 zal ik dik tevreden zijn!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten