Een zeer bijzondere kwakkelwinter

De opmaat van het laatste seizoen in de Leidse IJshal was veelzeggend. Bij het helpen van het opspuiten van de ijsvloer moest ik al na een paar dagen afhaken, omdat ik positief testte.
Desondanks zag ik het positief in.

Je kunt beter voor het schaatsseizoen positief testen dan er in.
Een week later was ik de eerste schaatser van het laatste seizoen op de Ton Menken IJsbaan.
Het gevolg van de corona was echter wel, dat het seizoen behoorlijk wisselvallig verliep. Maar door de nadruk op techniek te leggen, kwam de snelheid wel weer terug.
Sterker nog, gaandeweg het seizoen werd mijn techniek steeds beter. En nu we het toch over beter worden hebben: vlak voor de Herfstvakantie viel één van de "Krasse knarren" plat voorover op het ijs en werd hij bewusteloos met een ambulance naar het LUMC vervoerd. Die val bleek "a blessing in disguise", want achteraf bleek de oorzaak te liggen in dichtgeslibde kransslagaders.
Een viertal bypassoperaties verder was het besef er: als dit ergens bij een fietstocht in de polder of in de duinen zou zijn gebeurd, dan was hulp vermoedelijk te laat gekomen. Dit was echt door het oog van de naald kruipen!
Bij het langdurige herstel na een tweetal operaties bleek hoe belangrijk het is om een goed getraind lichaam te hebben. Je herstelt toch sneller! Tegen alle verwachtingen in stond onze schaatsvriend in februari weer op het ijs. Voor mij was dat het mooiste moment van het schaatsseizoen!
En dat, terwijl we in december op natuurijs konden schaatsen in Warmond en op de Schenksloot.
Maar hoe mooi dat ook was, sport is toch de belangrijkste bijzaak van het leven. Dat iemand, die oog in oog gestaan heeft met de dood, het overleefd heeft, is veel belangrijker.
De winter ontwikkelde zich als een onvervalste kwakkelwinter. 
Half december zaten we aan de goede kant van de streep, maar ondanks veel nachtvorst werden de koude periodes door overvloedig te warme periodes vakkundig weggewist.
Het schaatsseizoen verliep verder goed. Het ijs op in de Leidse IJshal was zoals gebruikelijk zeer glad. Met soms wel 8 keer in 7 dagen op het ijs was het wel druk te noemen.
Naarmate het seizoen vorderde, werd het steeds vaker de laatste keer.

Bij het schaatsen voor kinderen in de schoolvakanties, bij de IJVL, de "Krasse knarren" en de schaatslessen voor volwassenen. Het was één groot afscheidstournee voor de Ton Menken IJsbaan.
Het culmineerde in een groots slotfeest op 26 maart.


Deze zeer bijzondere kwakkelwinter sloot ik af als laatste schaatser op de Ton Menken IJsbaan.

Het laatste ijs aan de Vondellaan

Het plan was, dat we gisteren al het ijs uit de Leidse IJshal weggeruimd zouden hebben. Maar helaas, het leven verloopt niet altijd volgens plan.

Derhalve fietste ik vanmorgen naar de Vondellaan om te helpen het laatste ijs te verwijderen. Anderhalf uur later zag het er binnen zo uit.

Aan de Vondellaan zag het er een stuk indrukwekkender uit.

Wilt u nog nagenieten van dit ijs, dan moet u wel snel zijn.

Want met deze temperaturen verdwijnt het ijs als sneeuw voor de zon.

Mis het laatste ijs aan de Vondellaan dus niet!

Om een uur of 11 fietste ik na het vervullen van mijn taak naar huis. De laatste schaatser in de Leidse IJshal was immers gebleven tot al het ijs binnen weg was.

Met droge hardloopschoenen aan liep ik vanaf huis naar de volkstuin toe, waar mijn vrouw volop bezig was. Nu het schaatsseizoen er definitief op zit, richt ik me nu op de marathon van Leiden. Deze duurloop van 7 kilometer past prima in mijn marathonschema.

Door de fikse wind was de loop net wat zwaarder dan een gewone loop over dezelfde afstand.

"Snap je nu, waarom dit nog steeds de Menkenbaan genoemd wordt?"

Ik had met ijsmeester Jan van Rijn afgesproken om vandaag te komen helpen met het opruimen van het ijs in de Leidse IJshal. Dat was meer werk dan gedacht. Met een sneeuwschuiver schoof ik de losgehakte schotsen naar de dichtstbijzijnde hoek toe.

Met een kleine trekker met een sneeuwschuiver werd het ijs naar buiten getransporteerd.

We waren de hele ochtend bezig met deze klus. Doordat het ijs begon te smelten en er een beetje kalk aan toegevoegd was, zag het gesmolten ijs eruit als melk.

Dit ontlokte bij mij dit diepe inzicht, hetgeen ik deelde met de vrijwilligers, met wie ik de klus klaarde: "Snap je nu, waarom dit nog steeds de Menkenbaan genoemd wordt?"

Tijdens de koffie- en theepauze begon één van de vrijwilligers erover, dat hij in Nederland niet aan het Duitse Ayinger bier kon komen. Dat knoopte ik in mijn oren. Toen ik naar huis gefietst was om met Ada wat te drinken, reed ik op de weg terug naar de Vondellaan via de Zeemanlaan, waar ik bij de bierwinkel, die 1150 verschillende soorten bier heeft, keek of ze Ayinger in het assortiment hadden.

Dat bleek inderdaad het geval te zijn, dus ik kocht 2 flessen van dit Beierse bier. Bij aankomst in de Ton Menken IJsbaan zette ik de flesjes op de tafel bij de plek, waar de bierliefhebber vanmorgen zat. Het effect was grandioos. Hij snapte er niets van.
"Waar komen deze Ayingers vandaan?"
Ik hield me van de domme en zei met een rechtschapen gezicht: "Je gebeden zijn verhoord."
Pas ver na de theepauze kwam hij erachter, dat dit meer het werk was van een bengel dan van een engel.

Intussen had ik ook nog een stuk ijs in een plastic zak gedaan voor een trainingsmaat, die mij daar bij het slotfeest om had gevraagd. Deze stopte ik in het vriesvak in het keukentje. Als bibliothecaris was het mijn taak om de klanten tevreden te stellen met boeken, die onze klanten graag wilde hebben of het geven van antwoord op informatieve vragen. Deze attitude heb ik me helemaal eigen gemaakt.

Het tweede deel van de middag was ik meer bezig met het smeltwater van de baan vegen. Het was wel lichter dan ijs wegschuiven, maar ik liep wel met 2 natte poten rond. En daar smeltwater net aan boven het smeltpunt uitkomt, was dit een koude klus.

Voordat we om 5 uur het pand verlieten, had één van de vrijwilligers uitgerekend, dat de gemiddelde leeftijd van degenen, die deze klus vandaag deden, boven de 70 jaar lag. Laat de Fransen dit maar niet horen....

Intussen had ik een foto gemaakt van het stuk boarding, dat meegaat naar IJshal "De Vliet" met daarop de baanrecords van de Leidse IJshal en de baanrecordhouders.

Ik stond dus niet op de eerste plaats, maar juist onderaan.

En dat klopt ook wel, want bij sprintwedstrijden was ik steevast de laatste schaatser. En heel veel dinsdagavonden verliet ik als laatste schaatser het ijs. Dus wat dat aangaat was het best logisch, dat men bij mij uitkwam al de laatste schaatser in de Ton Menken IJsbaan.

Leidse IJshalloop

Het was een beetje een rommeldag vandaag. Vanmiddag zou ik mijn Batavus Galibier ophalen bij fietsenmaker Van Vliet in Noord-Hofland. Het balhoofd was vervangen, zodat ik niet meer stuurloos door het leven hoefde te gaan.

Daarvoor had ik een nieuw horloge gekregen ter vervanging van het kapotte exemplaar. Zodoende ben ik nu weer een volwaardig deelnemer in het Stevenshof Vitaal-project.

De dag begon echter koud bij het ontwaken.

Het had licht gevroren.

Op klomphoogte kwam het net niet tot matige vorst.

Dat weerhield me er niet van om vanmorgen een trainingsloop van 8 kilometer voor de marathon van Leiden af te werken. Daartoe liep ik naar de Leidse IJshal, waar de ijsvloer met redelijk grote scheppen naar buiten wordt getransporteerd.

Voor wie nog een stukje ijs uit de Leidse IJshal wil bewaren, die moet snel zijn, want met dit soort temperaturen kan het dooien vrij vlug gaan.

Zelf koester ik liever de herinnering, dat ik de laatste schaatser in de Leidse IJshal was.

Wim de Bie

 
Gisteren overleed Wim de Bie op 83-jarige leeftijd. Decennialang maakt hij furore met Kees van Kooten als Koot en Bie. Vooral de voor eenieder herkenbare typetjes zorgden voor veel plezier in gans het land.

Ik ga geen uitgebreide sessie maken, doch alleen die met schaatsen te maken hebben.


Wim, bedankt voor alles!
Rust zacht.

Ton Menken IJsbaanloop

Het Leidsch Dagblad pakte wederom flink uit met een artikel over de sluiting van de Leidse IJshal met een pakkende en zeer rake titel.


Het was na het geslaagde slotfeest van gisteren vandaag weer het oppakken van de draad. Vanmorgen fietste ik naar Valkenburg. Alleen deed ik dat op deze wisselvallige dag niet op het handigste moment. 

Ondanks de niet al te hoge temperaturen klonk er een flinke donderklap. Onweer in maart is toch zeer zeldzaam. Tussen de felle opklaringen door kreeg ik in 12 kilometer fietsen ook nog wat hagelstenen te verduren.

Na de lunch ging ik beginnen aan de marathontraining. Een loopje van 6 kilometer bracht me naar de voormalige Ton Menken IJsbaan. Er viel niet meer op te schaatsen.

Na de drukte van gisteren was er nu de leegte.

De sneeuwberg aan de Vondellaan maakte duidelijk, dat de Ton Menken IJsbaan nu definitief verleden tijd is.

Het was een mooie tijd met zeer veel schaatsplezier.

De mooie herinneringen draag ik de rest van mijn leven met me mee.

Slotfeest

De datum stond al heel lang vast. Zondag 26 maart zou de laatste dag worden, waarop we in de Leidse IJshal konden schaatsen.

Op 22 oktober 1976 was er een massale toeloop op de gloednieuwe Ton Menken IJsbaan.

De eerste overdekte ijsbaan in Nederland sloot na 47 jaar de deuren en dat wilden we niet onopgemerkt aan ons voorbij laten gaan.

De wekker stond op 7 uur, maar omdat de zomertijd net was ingegaan voelde dat toch anders aan. Na in mijn eentje ontbeten te hebben fietste ik voor de laatste keer naar de Vondellaan om mijn schaatsen onder te binden.
Ik zou helpen met de opbouw van het parcours voor de mini-Elfstedentocht voor kinderen. Om 10 uur mochten zij van start om over het parcours van 400 meter de diverse hindernissen te nemen. Zelf was ik voorrijder en hielp ik kinderen als dat nodig was.

Na een rondje met de dochter van Marieke en Jos Dohle geschaatst te hebben, ging zij geheel zelfstandig door met het verzamelen van de stempels.
De kinderen genoten met volle teugen van de sneeuwhoop, waar ze doorheen moesten banjeren. Diverse kinderen lieten zich bewust languit in de sneeuw vallen.

Tussen de bedrijven door liet ik me ook vereeuwigen in de grote lijst.

Daar was trouwens niet de enige plek, waarop dat gebeurde. Jolanda Grimbergen, medeorganisator van het slotfeest, Jos Dohle en ik hadden nu een baanrecord in handen, dat nooit meer verbroken zou gaan worden.

We mochten onze naam dan ook bijschrijven op het stuk boarding, dat meegaat naar IJshal "De Vliet". Echter, voordat ik mijn dienst bij de ingang kon draaien en waarbij we reclame maakten voor het boek "Glibbers op glissen", dat ik aan het schrijven ben over de geschiedenis van deze bijzondere ijsbaan, werd ik naar boven geroepen.
In de kantine maakte ik kennis met Ben van den Hoek, die in de Ton Menken IJsbaan de schaatslessen opzette en in 1979 nog een jaar beheerder van de ijsbaan is geweest. Ik kreeg zijn archief over zijn tijd bij deze 200-meterbaan, waar de wieg van het shorttracken in Nederland stond.
Een groep Amerikaanse schaatsers vroeg, of ze mochten komen trainen. Tot verbazing van iedereen deden ze dat op de binnenbaan. Ton Menken zag daar wel brood in. Met onder andere Arie Ravensbergen  zette hij het Nederlands shorttracken dusdanig op de kaart, dat halverwege de jaren '80 de wereldtop in Leiden reed.

Jeroen Straathof, de voorzitter van de IHCL, staat dus in een rijke traditie, toen hij een demonstratie shorttrack met de jeugd gaf.

Ook dweilorkest "Kleintje Pils" was van de partij.

Zelf probeerde ik in de kantine deelnemers voor de demonstratie Bavarian curling te strikken.


Daar werd ik geïnterviewd door Sleutelstad. Ik kon meteen door naar de curlingbaan, waar we na het ijshockeyen van de Leiden Lions-jeugd een demonstratie Eisstockschiessen gaven. Daar speelde ik mee met de verliezende partij. Het was gezellig en de winnaars van de troostfinale speelden letterlijk voor spek en bonen, een oeroude ijstraditie! Een glaasje Glühwein smaakte daarna prima.
Intussen gaven de kunstschaatsers van KSVR een show, die naadloos overging in het discoschaatsen. Deze was zéér, zéér druk bezocht. Je kon over de hoofden lopen.
DJ André kon zich voor de laatste keer uitleven aan de Vondellaan. Net als het massaal toegestroomde publiek.



Zelf nam ik een uurtje pauze om even wat te eten en te drinken en even bij te kletsen alvorens ik mijn schaatsen voor de tweede keer aantrok en me in de menigte te begeven. Het ijs was helemaal verrot gereden en had veel weg van het ijs in Fryslân tijdens de Elfstedentocht van 2012.

En net als 11 jaar geleden passeerden we een hoop sneeuw.

Hier moest je uitkijken voor laar vliegende sneeuwballen. Hard schaatsen was hier uitgesloten. Het was uitbollen en genieten van alle genietende mensen om je heen. 
Met nog 20 minuten te gaan werd de ijshockeyklok aangezet en begon het aftellen.

Voorzitter Jos Arts en ceremoniemeester Dennis van der Hoorn hielden een korte toespraak, waarna ik tot mijn stomme verbazing de eer werd gegund om officieel het laatste rondje in de Leidse IJshal te mogen schaatsen.

Om kwart over 5 werd de stekker eruit getrokken en in het donker weerklonken de klokken van "Time" van "Pink Floyd" luid en duidelijk uit de luidsprekers.

Uit het duister kwam plotsklaps een drietal schaatsers aangereden, die met een fakkel in de hand een  rondje reden. Nadat zij klaar waren hing er een soort mist in de lucht.
Jolanda Grimbergen liep met nog een aantal schaatsers op blote voeten een rondje, waarna ik als écht de laatste schaatser op de Ton Menken IJsbaan een allerlaatste rondje reed.

In de Bijbel staat de spreuk: "De eersten zullen de laatsten zijn en de laatsten de eersten."

En dat klopt volledig, want op 28 september 2022 was ik de eerste schaatser van het laatste seizoen in de Leidse IJshal. En zo is de cirkel helemaal rond.

Met een mengeling van weemoed en het uitzicht, dat we later dit jaar kunnen schaatsen op een prachtige ijsbaan aan de Vliet hadden we een drukbezochte en gezellige vrijwilligersavond in de kantine aan de Vondellaan.

De ene deur gaat dicht, de andere deur gaat open.

Maar het innerlijke vuur blijft branden....