"Er is in 2011 in De Bilt slechts één dag geweest waarop het de hele dag is blijven vriezen. Dat was, met de hakken over de sloot: want maximaal -0,1º, 31 januari. De laatste keer dat een jaar minder ijsdagen (nul dus!) telde was 1990. Verder in 1989 één ijsdag en in 1988 eveneens geen enkele ijsdag in een kalenderjaar. In 2010 bleef het op 29 dagen de hele dag vriezen. Het langjarige gemiddelde bedraagt 8. Het aantal vorstdagen in 2011 gaat uitkomen op 46. Dat is ongeveer de helft minder dan in 2010. Toen vroor het op 88 dagen gedurende korte of langere tijd. In een doorsnee jaar registreert het KNMI 58 vorstdagen. Het grootste aantal vorstdagen in de 20ste eeuw staat op naam van 1929 en 1996 met 101."
Dit citaat is afkomstig van de site van de door mij hoog gewaardeerde weerman Jan Visser. Normaal gesproken wordt je als liefhebber van natuurijs niet vrolijk, als je het weer van 2011 op deze manier in ogenschouw neemt.
Toch is er genoeg moois, waardoor 2011 voor mij als schaatser met veel genoegen op terug te kijken.
Allereerst was er de eerste schaatstocht van 200 km, die ik in ruim 2 jaar bij IJsstrijd op Flevonice heb volbracht, met de dag erop schaatsen alle nog levende Elfstedentochtwinnaars op en rond het ijs.
De marathon van Leiden ging, ondanks de mindere tijden in de voorbeeiding, alsnog onder de 4 uur.
Het hilarische hoogtepunt van het jaar viel begin juni, toen ik met een groep vrienden met Hemelvaart ging kamperen in Alkmaar. We trokken veel bekijks met onze strijdwagen!
Ook veel bekijks trokken we, toen we bij de 3 oktober optocht, waar we de Nieuwjaarsduik uitbeeldden, écht in de Zoeterwoudse Singel doken!
De fietsvakantie met Ada in Duitsland was prachtig. De Oranjeroute en de andere fietsroutes door o.a. Sauerland en Münsterland waren onvergetelijk.
Sportief gezien viel het hoogtepunt op 18 december, toen ik bij de 1000 rondjes van Leiden mijn beste tijd op de 200 km omlaag bracht van 10 uur en 5 minuten naar 7.33.27. Een verbetering van mijn p.r. met tweeënhalf uur, en ik had nog over ook. Zo kon ik het baanrecord van het meeste aantal rondjes, dat ik vorig jaar verloren had aan Mart Moraal, weer terughalen. Het staat nu op 1150 rondjes oftewel 230 km.
Tot slot: jarenlang droomde ik ervan, om een boek met schaatsverhalen en toertochttips uit te kunnen geven. En ineens was daar de kans. Ondanks een hele rits technische problemen, die Peter Paul van Bekkum van Mijn Bestseller wist op te lossen, waarvoor uiteraard mijn hartelijke dank, kon ik op 1 november 2011 en de dag erop mijn "Molen- en Merentocht" presenteren.
2011 mag dan als vorstloos jaar de boeken in gaan, voor deze natuurijsschaatser was er genoeg om tevreden over te zijn.
Want eerlijk is eerlijk: vooraf had ik blind voor dit totaalpakket getekend!
En nu maar hopen, dat we in 2012 na 15 jaar afwezigheid eindelijk wel de Molen- en Merentocht kunnen schaatsen.
's Ochtends stond er een flinke tegenwind, toen ik naar Katwijk fietste. Mijn eerste taak was een rondje langs de filialen rijden met de biebauto om kratten om te wisselen. Op de radio klonk de Top 2000, die ook dit jaar weer "Bohemian Rhapsody" als nummer 1 heeft.
Dit klassieke filmpje kent iedereen natuurlijk al van haver tot gort. Maar er is goed nieuws voor hen, die van verandering houden: Queen heeft dit jaar een filmpje opgenomen, dat volgend jaar ongetwijfeld hoge ogen gaat gooien!
's Middags hoefde ik slecht een uur schaatsles te geven in de Leidse IJshal. Alleen het uur van de IJVL ging door. Normaal gesproken had ik dus ingegaan op de uitnodiging van Jaap de Gorter om mee te gaan naar Haarlem, waar een grote groep IJVL-leden het schaatsjaar 2011 op gezellige wijze op en rond de kunstijsbaan afsloot.
Ik liet echter verstek gaan. Ik had dan ook een geldige reden. Siebe kwam thuis, samen met Ana. Ik moest dus nog even oefenen op de uitspraak van "Bienvenido", maar dat kwam dan ook vloeiend uit mijn mond.
Om 9 uur zaten we dan ook met zijn zessen aan tafel. Het was erg gezellig. En het smaakte lekker. "Me gusta!"
In een mengelmoes van Engels, Nederlands en Spaans brachten we gezellig koutend de rest van de avond in huiselijke kring door.
De eerste maand van de meteorologische winter van 2011-2012 zit erop en voor schaatsliefhebbers viel het niet mee. December was door de strakke westcirculatie veel te zacht en veel te nat. Vooral Tweede Kerstdag sloeg alles. Het leek wel voorjaar. Zodoende prijkt Kerstmis boven aan een fout lijstje met vooral winters, die niks voorstelden. Het zijn voor het merendeel winters, die je zo zou willen overslaan. Alleen na Kerst 2002 kregen we nog wat natuurijs, nadat we eerder die maand ook al op natuurijs hadden geschaatst. De enige uitzondering in dit foute lijstje is 1929. Februari 1929 was verschrikkelijk koud met een barre Elfstedentocht, die winnaar Karst Leemburg een afgevroren teen kostte. Op 28 februari 1929 is toen nog een tweede Elfstedentocht gereden, de zogenaamde Tolhuister Elfstedentocht. De weersverwachtingen voor de eerste 2 weken van 2012 beloven veel van hetzelfde: veel neerslag en veel te warm. Zolang het Azoren-hogedrukgebied op zijn plaats blijft liggen, zal er niks veranderen. Ik vrees, dat ik met mijn winterverwachting slechts gedeeltelijk gelijk ga krijgen. De neiging tot extreem weer is er zeer zeker: extreem warm en nat. De tijd tikt verder en verder en het gaat erg kort dag worden voor een flinke natuurijsperiode. Het kan nog: februari 1912, 1929, 1956 en 1986 hebben het bewezen. Maar zolang het zowel in Scandinavië als in Rusland veel te warm blijft, levert zelfs een andere windrichting niets op. Er is dus inderdaad sprake van een heuse horrorwinter. Zoekend op voorspellingen 2012 trof ik wel iets heel anders aan. Op www.ijstijd.com is dit te lezen: Of wij het nog meemaken is maar de vraag maar het is goed mogelijk dat er een nieuwe ijstijd op komst is, wellicht in 2012. Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat een ijstijd zich binnen één jaar volledig kan ontplooien. De laatste ijstijd was de kleine ijstijd welke van de 15e tot tot en met de 19e eeuw heeft geduurd waarbij de temperaturen in West-Europa zo'n 1 a 3 graden onder de huidige waarden lagen. Mocht er zich een nieuwe ijstijd voordoen dan is de kans groot dat deze op de laatste kleine ijstijd zal lijken. De Noordzee zal wellicht dichtvriezen, het verkeer zal stil komen te liggen en het zal vriezen en sneeuwen zoals wij nooit eerder hebben meegemaakt, al met al met rampzalige gevolgen met name voor onze economie. En ook paragnost Jan C. van der Heide doet een duit in het zakje: Weer Het wordt een prachtige, lange, warme, "prijswinnende" zomer met nog niet eerder geëvenaarde uitschieters! De winter 2012 - 2013 wordt polair koud, sneeuwbergen. Kortom een ijsbeer zou zich thuis voelen in Nederland. Maar velen voelen zich als een pinguïn die vergeten is een extra bontjas aan te trekken. Het wordt bitterkoud, met ongekend lage temperaturen. Het is dus duidelijk: deze zomer allemaal flink gaan trainen voor de strenge winter van 2012-2013. Om alvast in de stemming te komen is hier een toepasselijk lied bij gezocht.
Zoals de laatste jaren wordt ook in de Kerstvakantie schaatsles gegeven aan kinderen in de Leidse IJshal. Iedere ochtend om 9 uur is er een soort instuif. Kinderen rijden dan een paar rondjes op de binnenbaan en worden dan verdeeld over de binnen- en de buitenbaan, waar dan ongeveer 15 trainers hen inwijden in de beginselen der edele schaatssport.
Een groot succes: dinsdag waren er een kleine 100 kinderen, gisteren en vandaag rond de 150. De instuif voorziet dus duidelijk in een behoefte.
Gisterenochtend had ik een groep snelle schaatsers op de buitenbaan, vanochtend een gemiddelde groep op de binnenbaan. De manier van lesgeven blijft hetzelfde: speels. Toch geef je bij beide groepen verschillende oefeningen. Wel was het thema beide keren hetzelfde: de zijwaartse afzet.
Twee jaar geleden liet Herco Liem in Heerenveen ons een aantal oefeningen doen en hamerde hij op het belang van de puur zijwaartse afzet. Voor die tijd dacht ik, dat ik het deed, maar bij nader inzien bleek dat toch minder het geval dan ik zelf had ingeschat. Sindsdien lukt deze juiste manier van afzetten steeds beter en klinkt het lied van Herman van Veen steeds als een soort mantra in mijn hoofd als ik een oefening met de zijwaartse afzet geef of zelf doe: "Opzij, opzij opzij...."
Een icoon van de Leidse IJshal is van ons heen gegaan. Gisterenavond hoorde ik het bij het schaatsen op de vaste dinsdagavond. Piet van der Meer is vorige week op 90-jarige leeftijd gestorven. Jarenlang was hij de nestor, die met een vaste slag een flink tempo had. Tot op 80-jarige leeftijd draaide hij wekelijks zijn rondjes. Toen begonnen zijn knieën te protesteren. Deze tuinder uit "de Veen" viel als schaatser op met zijn armen. Waar vrijwel iedere schaatser zijn rechterarm gebruikt, als hij wil versnellen, gebruikte Piet zijn linkerarm. "Ouwe Piet", zoals wij hem liefkozend noemden in de IJshal, was ook zeer gezellig. In de kantine wist hij, onder het genot van een glaasje Jägermeister, de fraaiste verhalen op te dissen. Zoals die keer, dat het Leidse Stadhuis in de strenge winter van 1929 was afgebrand. Als bijna 8 jarige ging hij op de schaats naar Leiden om te kijken naar het ijspaleis, dat resteerde na de grote brand. Het bluswater had voor de prachtigste ijspegels gezorgd in de strenge kou.
Ook koningin Wilhelmina passeerde de revue. In de crisisjaren was ze eens naar "de Veen" gekomen om te horen, hoe de tuinders deze moeilijke periode door probeerden te komen. "Ach majesteit", zei een tuinder, die er niet omheen wenste te draaien: "Het is gewoon klote!" Tot zijn 80e jaar bleef Piet van der Meer een flink tempo houden. In 1997, het jaar van de door mij uitgereden Elfstedentocht, kon ik hem met moeite bijhouden: Ouwe Piet was toen 75, ik 41. In 2001 werd aan het eind van het seizoen, vlak nadat ik 200 km geschaatst had op de Uithof, zijn 80e verjaardag gevierd in de Leidse IJshal, onder het motto: "Piet is 80 en hij vindt het leven prachtig". Het seizoen erna was het helaas gedaan met de lange schaatcarriere van deze tuinder, die beginners aanmoedigde om niet meteen op te geven, als het een keertje niet lukte. En sociaal bleef hij ook na zijn dood. Hij heeft zijn lichaam ter beschikking van de wetenschap gesteld. "Ouwe Piet", bedankt voor alle gezelligheid. Rust in vrede.
Op de site van het Leidsch Dagblad stond een interessant artikel te lezen over het weer in onze omgeving. Sinds 1951 is de neerslag met 30% toegenomen. De temperatuur van het zeewater is gemiddeld met 1 graad Celsius toegenomen en er staat meer zuidwestenwind. Beide zorgen ze voor meer verdamping en dus meer neerslag, waarbij de toename het grootst is in het winterhalfjaar. De 200 tot 250 mm extra, die gemiddeld jaarlijks valt, komt dus voor het merendeel in de voor schaatsers cruciale maanden naar beneden. Hoezo, geen klimaatverandering? Vandaag hadden we hier gelukkig geen last van. Met wat sluierbewolking en temperaturen, die half maart niet zouden misstaan, fietste ik met Jaap de Gorter naar de voetbalvelden van RKVV Meerburg. We reden naar de oude kantine, maar werden daar vandaan doorverwezen naar het fonkelnieuwe complex van deze voetbalvereniging. Een prachtig clubhuis! We schreven in voor de 10 km van de Kerstcross, die een kwartier later van start ging. Met Patrick Keizer erbij was de helft van het vorige week zondag bij de 1000 rondjes van Leiden winnende Team de Gorter aanwezig. De eerste ronde liepen we met zijn drieën. Het was met 12 of 13 graden de warmste Kerstdag sinds 1974 en doordat we veelal in de luwte liepen, hadden we vrijwel geen last van de vrij stevige zuidwestenwind. Jaap kon het tot een kilometer of 4 goed bijhouden, maar moest toen lossen. Hij had zaterdagochtend samen met Jos Drabbels nog 10 km gelopen op het Rapenburg voor "Meters voor Mama's".
Patrick en ik liepen op deze maandagmiddag ontspannen naar 24.31 over de eerste 5 km, met Jaap op een meter of 50 achterstand. Waar we op een drinkpost hadden gehoopt, ontbrak deze, het enige minpunt in de organisatie. Ons plan was om bij het drinken op Jaap te wachten. Nu liepen we maar gewoon door. We liepen voor de tweede keer het onverharde en ongelijke stuk langs de voetbalvelden. Deze veldloop maakt het een echte cross. In een gelijkmatig tempo en pratend over duursportevenementen als de marathon liepen we samen de tweede ronde van 5 km om uiteindelijk de Kerstcross te voltooien in 48.48. Niet gek, als je je voorneemt om rustig te lopen. Jaap kwam net boven de 50 minuten uit. Niet gek, als je met een 10 km nog in de benen van start gaat. In de kantine van Meerburg namen we koffie en warme chocolademelk, terwijl de winnaars in de diverse categorieën bekend werden gemaakt van de Kerstcross, die de afgelopen twee jaar afgelast was wegens weersomstandigheden. Dat klopt. Dit jaar liepen we de Kerstcross van de Rooms-Katholieke Voetbal Vereniging Roomburg, waar we vorig jaar op Tweede Kerstdag onder het enorme Mariabeeld in de haven van Volendam een gezegende schaatsdag hadden.
Het Glazen Huis is weer gesloten, of eigenlijk beter: geopend. Leiden bruiste van activiteiten om geld in te zamelen.
Gisterenavond is de totaalstand bekend gemaakt: € 8.621.004,-.
De sfeer, die de Sleutelstad jaarlijks kenmerkt op 2 en 3 oktober, hing nu de hele week in deze gezellige studentenstad. Uit deze kringen kwam dan ook de meest originele actie voort.
Zelf gebruikte ik vooral mijn longinhoud: op dinsdagavond in het Miniscratchkoor, maar vooral op zondag 18 december in de Leidse IJshal bij de 1000 rondjes van Leiden, waarbij ik nog genoeg puf over had om aan de 200 km er nog 30 km aan toe te voegen.
In de Kerstvakantie hoeven we niet meer te gaan bedelen, maar dat betekent niet, dat we niet actief zijn.
Zoals inmiddels gebruikelijk heb ik een kleine selectie gemaakt uit de Kerstkaarten, die ik heb mogen ontvangen. Deze zijn zo mooi, dat ik ze niet voor mezelf wil houden. De mooiste getekende Kerstkaart ontving ik van Wierd Wagenmakers. Het is van de hand van zijn vrouw Nelleke Mosk en is getiteld "Eerste nachtvorst in 2010". De mooiste Kerstkaart met foto is zonder twijfel deze schaatsfoto, die ik ontving van Jos Drabbels en Sophia Stein. Maar verbazingwekkend is dat niet. Jos en Sophia hebben talent voor het maken van natuurfoto's, en dan met name natuurijsfoto's. Het is dan ook geen toeval, dat de omslagfoto van "Molen- en Merentocht" door hen is vervaardigd.
Bij deze wil ik iedereen het allerbeste toewensen voor deze Kerstdagen, met veel gezelligheid en tijd voor een wandeling in deze voorjaarsachtige temperaturen, waarbij de sneeuwklokjes in onze tuin al een aantal dagen in bloei staan. Voorlopig zal er hier nog niet zo veel aan veranderen, zoals uit onderstaande pluim blijkt. Deze tientallen berekeningen van de weercomputers tonen de mogelijkheden voor de komende twee weken. Ieder lijntje geeft een andere berekening weer. En nu komt deze voor Kerstmis unieke pluim met niet één lijntje onder nul. Zelfs een simpele nachtvorst zit er nog niet in! Tot nu toe heeft de Telegraaf volledig gelijk met de door haar aangekondigde horrorwinter! Wat dat aangaat lijkt het wel, of we het Kerstweer van Spanje hebben. Feliz Navidad, todo!
Hoe anders was het een jaar geleden. Toen konden we met recht spreken van "Zalig Kerstfeest!".
De sneeuwklokjes in onze tuin staan al in bloei en het moet nog Kerstmis worden. We hoeven ons geen illusie te maken: we krijgen, anders dan in 2010, een Groene Kerst dit jaar!
En als ik de weerkaarten zo overzie, dan hoeven we niet te verwachten, dat het weer zo maar om zal slaan. De eerste 2 weken, de tijd waarin met afnemende zekerheid het weer voorspeld kan worden, ziet het er voor de schaatsers nog niet goed uit.
Dit deel van mijn winterverwachting klopt dus. Ik ga nog steeds uit van het extreme weer van 2011 en in mindere mate ook van 2010. Na een kurkdroge november volgde een kletsnatte december.
Het kan zijn, dat de winter in zijn geheel zo verloopt: nat en te warm, zoals bijvoorbeeld 1990. Toch reken ik er op, dat op enig moment het weer totaal omslaat en we toch nog op natuurijs komen te schaatsen.
We zullen het zien. Over 2 maanden weten we meer.
In ieder geval zitten we vlak voor een Groene Kerst, en dat uitte zich zelfs in de nieuwe voorraad boeken, die ik voor de verkoop had besteld. Ik pakte de doos na de laatste schaatsles van de IJVL van 2011 in de Leidse IJshal uit en zag tot mijn stomme verbazing groene omslagen.
Met de kleur van de omslag valt nog te leven, maar de omslagfoto is door deze kleurstelling behoorlijk verknald.
Na deze wijze woorden van Fokke en Sukke heb ik geen behoefte om verder nog veel woorden vuil te maken aan de aanval op Esteban van een zich voetbalsupporter noemende doorgedraaide gek.
Ik had betere dingen te doen. Om kwart voor 9 mocht ik in de Leidse IJshal als kersverse houder van het baanrecord van het meeste aantal rondjes, uittesten, hoe het schaatsen zou gaan. Het ging lekker.
Bij de "Krasse knarren" reden we een piramide, die uitkwam op 115 rondjes, toevalligerwijze 10% van de op zondag gereden afstand. Het was de laatste donderdagochtendsessie van 2011, daar volgende week en de week erop schaatslessen gegeven worden aan kinderen.
Tijdens de uitrijrondjes wisselde ik met Wim van Huis de ervaringen van afgelopen zondag uit.
Na de warme chocolademelk in de kantine ging ik naar huis om te douchen. Ik fietste vergeefs naar het huis van mijn jarige schoonmoeder: ze was er niet. Ik reed door naar het station van Leiden, waar ik de trein naar Hoofddorp nam.
Ik ging op bezoek bij mijn vriend en collega Bas Warnink, die me uitgebreid rondleidde in de nieuwe biblioteek van Hoofddorp. Daarnaast kreeg ik de werking van "plankklaar koppelen", de nieuwe service van de NBD, te zien. Daarnaast wisselden we ervaringen uit met frontaal plaatsen, uitleenfrequenties en dergelijke.
Ik bleef bij Bas thuis eten, daar we 's avonds naar Paradiso gingen.
En dan bedoel ik niet dit Paradiso, maar de poptempel in Amsterdam, waar ik in een grijs doch zeer kleurrijk verleden diverse keren ben geweest, onder andere naar het afscheidsconcert van CCC Inc.
En naar Vandergraaf Generator.
Maar dit keer gingen we voor de Limburgse band DeWolff. Met de auto reden we met Gert en Annemieke Dol naar de rand van Amsterdam, waar vandaan we de tram naar het Leidseplein namen. In Paradiso was het behoorlijk druk. De grote zaal was uitverkocht.
Eerst keken en luisterden we naar Voodoo Boogie, een Vlaamse rockgroep, die behoorlijk goed speelde. Daarna was er een klein half uurtje pauze, waarbij in een noodtempo de instrumenten van Voodoo Boogie werden ingeruimd en die van DeWolff werden klaargezet.
Om half 9 ging het concert van Robin Piso en Luka en Pablo van der Poel van start. De nog piepjonge Limburgers brachten met hun psychedelische bluesrock het publiek in vervoering. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn, die dit een takkeherrie vinden, maar ik kon het wel waarderen.
Ze speelden anderhalf uur aan één stuk door. Na het concert kwam na 5 minuten applaus en "We want more" nog een toegift van 4 nummers van in totaal een half uur.
Dit stel jonge honden bedreef topsport. Ze waren al die tijd constant muziek aan het maken met heel hun lijf, waarbij je de invloed van o.a. Jimi Hendrix, Led Zeppelin en Pink Floyd uit deze eigen nummers kon halen.
Er kwamen flink wat crowdsurfers. Maar het meest verrassende was het slot, iets, wat ik nog nooit eerder had gezien. De gitarist ging met zijn elektrische gitaar met een snoer van ongeveer 25 meter lengte al spelend crowdsurfen en werd zo een flink eind van het podium af gedragen en weer terug getransporteerd.
Dat zie ik Shoes-gitarist Wim van Huis nog niet zo gauw doen, en zeker niet met zijn schaatsen aan....
Zondagavond kregen de deelnemers aan de 1000 rondjes van Leiden dit mailtje van de secretaris van de Leidse IJshal:
Beste deelnemers en vrijwilligers,
Wat was het een mooie dag in de schaatshal.
Er is geschaatst of ons leven ervan afhing.
Even wat cijfers:
Met z’n allen hebben we 20831 rondjes gereden oftewel 4583 km.
De snelste individuele tijd was van Jos Dohle: 6 uur 9 minuten 19 sec. Hiermee is het record van vorig jaar van Mart Moraal met ruim een uur verbeterd!
De snelste tijd van een team was van het kwartet Andrea Landman, Jaap de Gorter, Patrick Keizer en Marco Tiller : 7 uur 2 minuten en 13 sec.
En de onvolprezen Bert Breed is nu recordhouder van het meeste aantal rondjes: 1150 oftewel 230 km (meer dan een 11stedentocht)
Maar het belangrijkste cijfer is natuurlijk de opbrengst.
Deze is op dit moment € 5233,47,- , een bedrag dat onze verwachtingen ver overtreft.
En we weten dat er nog een aantal bedragen naar de Actie onderweg zijn.
Je kunt dit rechtstreeks doneren via de site: http://www.kominactie.nl/de_1000_rondjes_van_leiden Morgen, maandag 19 december, willen we jullie vragen om 19.00 uur te verzamelen bij de schaatshal.
Daarna willen we de cheque aanbieden bij het Glazen Huis op de Beestenmarkt.
We willen jullie nogmaals bedanken voor jullie inzet en bijdrage om van deze dag een feest te maken.
En we beloven jullie, volgend jaar organiseren we de 3e editie van "De 1000 rondjes van Leiden" .
Met hartelijke groeten,
Bestuur Stichting IJshal Leiden
Bij het lezen van het mailtje viel me één ding op: de prominente aanwezigheid van de IJVL. Zowel de individuele winnaar als de winnaars bij de estafette, zijn lid van de IJssport Vereniging Leiden, net als deze baanrecordhouder.
Het was een kortere werkdag dan anders, want om 6 uur moest ik alweer op de fiets naar Leiden zitten. Met mijn vrouw en mijn collega's Evelien Steenbeek en Janny Zierikzee zouden we mee doen met de Miniscratch van "The armed man" van Carl Jenkins.
Ook Janny's man Arnold en Ada's collega Peri Vos zouden van de partij zijn bij de repetitie in de Pieterskerk en de uitvoering op de Beestenmarkt.
In regenbroek en met de harde wind in de rug werd ik naar Leiden geblazen, waar ik mijn fiets aan een hek bij de Middeleeuwse kerk vastzette om mijn toegangskaart op te halen.
Er stonden nog behoorlijk lange rijen bij de ingang en waar ik al een klein beetje bang voor was, geschiedde: er waren geen stoelen meer. Ondanks dat ik gisterenochtend gewoon kon traplopen na de inspanningen bij de 1000 rondjes van Leiden, was dit niet iets, waar je op hoopte. Dit betekende constant staan bij de repetitie. Niet bepaald bevordelijk voor het herstel.
Om 5 uur begon de repetitie met "Sanctus".
Het ging met het zingen van dit nummer meteen al behoorlijk goed. Het is ook ontzettend gaaf om met een koor van 800 man in een Gothische kerk met een goede akoestiek te zingen. Ik stond naast Bert Staal, met wie ik de commissie Opleidingen van de IJVL vorm. We genoten van het soms kolderieke dirigeerwerk van Hans van der Toorn. Ik kende deze door mij zeer gewaardeerde manier van dirigeren van de "Carmina Burana" van Carl Orff bij de Leidse Scratchdagen.Er hoefden bij "Sanctus" slechts een paar stukken opnieuw gezongen worden, waarna we meteen doorgingen met "Agnus Deï".
Ook hier werden slechts een paar maten uitvoerig doorgenomen. Voor de rest ging het direct goed. Na "Agnus Deï" was er een kwartier pauze, waarbij ik even op een vrijgekomen stoel kon zitten, voordat we ons over het laatste nummer bogen: "Hymn before action".
De tekst van dit lied was geschreven door Rudyard Kipling, die vooral bekend geworden is van "Jungle book". Het oefenen van dit korte nummer duurde het langst, vooral omdat er bij de kopersectie wat haperingen zaten. Maar ja, een triool van 1/32e noten spelen valt niet mee.
Na de repetitie wandelde ik met Bert Staal naar de Beestenmarkt, waar we sfeer proefden bij het Glazen Huis. Het had veel weg van 2 en 3 oktober. Alles gaat zeer gemoedelijk. Langzaam maar zeker verschenen er steeds meer mensen met een oranje sjaal.
Om 8 uur was nagenoeg het hele koor aanwezig. Wij stonden vlak bij de dirigent, zodat we goed konden zien, wanneer we in moesten zetten. Dat was wel prettig, want in de open lucht vervloog het geluid toch wel wat. Zeker nadat je in de Pieterskerk verwend was geraakt met de goede akoestiek.
Voordat we aan de Miniscratch van "The armed man" begonnen, mochten we eerst meedoen met het produceren van zoveel mogelijk decibellen bij het meezingen, pardon, meebrullen van "Nobody's wife" van Anouk.
Dat lukte en leverde derhalve € 5.000,- op voor Serious Request. Daar kwam de cheque van de Miniscratch nog boven op: € 20.000,-. De dj's vielen even stil bij het horen van dit bedrag., maar een van hen herpakte zich en hij begon het "Wilhelmus" te zingen. Wij zetten met zijn allen spontaan in.
"The armed man" ging op zich redelijk, maar je hoorde alleen, wat er om je gezongen werd. Hoe het op de rest van het plein was, bleef voor ons een vraag.
Wat een rethorische vraag was, was of ik een biertje wilde. Uiteraard. De keel moest even gesmeerd worden. Zo bleven we tot 10 uur op de Beestenmarkt met Berts vrouw Wil, zijn jongste dochter en twee leden van het koor, waar Bert Staal op zit.
We wandelden naar de Pieterskerk om de fietsen op te halen, waarna ieder zijns weegs ging na deze gezellige namiddag en avond.
Twee jaar geleden speelde mijn jongste dochter in november bij jeugdorkest Viotta mee met de trompet bij de uitvoering van "The armed man". Een maand later reden we op natuurijs.
Het zou mooi zijn als dat, nu er weer een Breed meedeed met de uitvoering van dit prachtige werk van Carl Jenkins, weer het geval zou zijn...
Het was een dag, die volledig in het teken van het Glazen Huis stond. Het begon al bij binenkomst in de bibliotheek, waar diverse collega's vroegen, hoe het gisteren gegaan was bij de 1000 rondjes van Leiden. In de kantine van de ging dit gewoon door.
Op dit moment is er in alle vestigingen van Bibliotheek Katwijk verkoop van afgeschreven boeken en € 100,- ervan wordt geschonken aan Serious Request.
Voor dat bedrag mag je een verzoeknummer aanvragen en dan krijg je discussie tussen diverse personen over welk nummer. Het idee van Ineke Blom, waar ik volledig achter kon staan, werd afgeserveerd, terwijl "Wuthering Heights" van Kate Bush een prachtig nummer is en tevens de titel van een van de mooiste boeken uit de wereldliteratuur.
Ik hield me daarna een beetje op de vlakte, om na de pauze op zoek te gaan naar een nummer, dat wel een link had met boeken en ook nog eens heel mooi was. Een nummer van Peter Gabriel kwam daarbij diep uit het onderbewuste weer langzaam naar boven drijven: "The book of love"
De rest van de dag werkte ik gewoon door, met op de koptelefoon de muziek van "The armed man" van Carl Jenkins van de Miniscratch, die we morgen uit gaan voeren met 800 zangers bij het Glazen Huis.
Om half 6 hadden we een Kerstborrel in "'t Strand". Normaal ga ik als een van de laatsten weg, nu was ik de eerste. Dat had niets met de gezelligheid te maken, maar alles met het aanbieden van de cheque van "de 1000 rondjes van Leiden" bij het Glazen Huis. Ik moest om 7 uur bij de Leidse IJshal zijn. In de regen fietste ik er naar toe.
We vertrokken om kwart over 7 wandelend naar de Beestenmarkt. Voorzitter Jos Arts moest wegens griep op het laatste moment afhaken, dus secretaris Willem van Vliet had leiding en hij had de cheques bij zich. Twee cheques: een van € 4547,- van de schaatsers en eentje van € 961,-, die Kobus Turk in zijn eentje bij elkaar gekregen had. Naast Kobus en zijn vader Jan gingen winnaar Jos Dohle en de laatst finishende Jan Willem Meijboom mee naar het Glazen Huis.
Op de Beestenmarkt kwamen we Lino Podda tegen, die meeging naar de plek, waar we de cheque zouden overhandigen. We moesten eerst een klein kwartier, voor we via de microfoon contact zouden krijgen met de 3 dj's.
De muziek hadden we al uitgezocht. Nee, het werd niet "Bonkefeart"!
Onze keuze viel op "Elfstedentocht" in de uitvoering van Drs. P.
Net voor we aan de beurt waren, kwam K & G luid en duidelijk de Beestenmarkt op en werden we verwezen naar het naast het Glazen Huis gelegen bureau, waar we een videoboodschap van 30 seconden in mochten spreken. Willem van Vliet nam dit voor zijn rekening.
We namen daarna nog een afzakkertje in "Van der Werf" als afsluiting van het fantastische schaatsevenement "de 1000 rondjes van Leiden". Hier haalde ik nog wat leuke herinneringen op met Jos Dohle en Marieke van Hoek aan een optreden van "The Bootleg Doors" in Leiden. En van het Glazen Huis is het dan maar een klein stapje naar het even breekbare "Crystal Ship".
De wekker was om 4 uur onverbiddelijk: eruit! De spullen lagen allemaal klaar, ik had gisterenmiddag mijn kluunschaatsen geslepen en om half 5 zat ik in mijn eentje aan het ontbijt. En dat op de zondagmorgen....
De regen was net gestopt, toen ik om kwart voor 5 naar de Leidse IJshal toe fietste.
Op een enkele kroegtijger na, die thuis zijn roes uit ging slapen, kwam ik verder niemand tegen.
In de IJshal kreeg ik mijn rug- en beennummer aangereikt: nummer 1.
"Dat schept verplichtingen", vertrouwde Willem van Vliet mij toe.
Dat had ik zelf ook bedacht. Bij het bekijken van de deelnemerslijst had ik ingeschat, dat ik bij de individuele deelnemers aan de 1000 rondjes van Leiden bij de kanshebbers hoorde, hoewel ik nog nooit onder de 10 uur gereden had. Op Flevonice had ik eind november 2008 een tijd van 10 uur en 5 minuten neergezet op de 200 km.
De illusie werd me al snel ontnomen. Jos Dohle stapte de kleedkamer binnen. Hij was gisterenavond na 50 rondjes bij de B-marathon in Breda uitgestapt. Zijn vriendin Marieke van Hoek wist hem met een rake zin te prikkelen: "Wat ben jij voor marathonschaatser? Je hebt nog nooit een 200 km gereden!" Waar heb ik dit soort opmerkingen eerder gehoord?
Jos vatte het sportief op met een oproep op twitter: als hij binnen een uur € 100,- bij elkaar had voor het Glazen huis, dan zou hij meedoen aan deze zeer Alternatieve Elfstedentocht. Binnen 20 minuten zat hij al op € 250,-.
Om half 6 loste Jos Arts, de voorzitter van de IJshal, het startschot. Ik stond vooraan en mocht zo het genoegen smaken om een paar meter op kop te rijden. Jos had me toen al ingehaald en hij zou de koppositie niet meer afstaan.
Ik had me, na alle gekwakkel de afgelopen anderhalve week, voorgenomen om rustig te beginnen, maar ja, het ijs was superglad en het ging zo makkelijk. Met een peloton van een man of 8 achter me aan kon ik blijven gaan tot de eerste dweil. De eerste 10 km ging in 20 minuten 24, waar mijn officiële p.r. op 23.51 ligt. Ik heb geen meter gestayerd! Uiteindelijk kwam de teller op 30 km in het eerste uur te staan. Nee, ik had me niet aan mijn eigen opdracht gehouden.
Er reden een hoop bekenden mee, o.a. Jaap de Gorter, Hen van den Haak, Sjaak Stuijt, Wim en Frits van Huis, Andrea Landman, Richard Dieke, Marco Tiller, Maria Nieuwenhuis, Jan Annard, Kobus Turk, Jonathan Kloos, Lino Podda en Jos van Teijlingen.
In de eerste dweilpauze bezocht ik het toilet om het diep zitten nog even goed te oefenen. Het tweede uur nam ik geen meter kop, maar reed ik in het kielzog van Vincent Schenkelaars. Op dinsdagavond schaatsen wij vaak samen op, alleen heeft hij een hogere basissnelheid dan deze diesel.
Het tempo ging wat naar beneden. In het tweede uur reden we 26 km. We zaten dus met dit schema dik onder de 8 uur. Het derde uur was het mijn beurt weer om kopwerk te doen. Met een man of 10 achter me aan reed ik 24 gemiddeld, zodat na 3 uur de 80 km gepasseerd was.
Team Fugers was inmiddels ook gearriveerd. Jos schoot mij in de dweilpauze aan: "Ik heb gisteren in jouw boek het stuk over pelotonschaatsen gelezen. Maar jij houdt je niet aan je eigen adviezen. Je neemt veel te veel kopwerk."
Jos had gelijk, maar het ging zo moeiteloos allemaal. Er zijn heel veel woorden voor dit verschijnsel: in topvorm zijn, the flow, het gevoel hebben, dat je vleugels hebt.
Het vierde uur finishten Jan Pieter Tensen en Aat Dolle. Ze hadden samen 1000 rondjes gereden. Jan Pieter ging alleen door. Hij probeerde individueel de 200 km vol te maken. Jos Dohle was ook een eind op streek. Hij zat dik onder het baanrecord van Mart Moraal.
Met 539 rondes op de teller mocht ik de inwendige mens weer gaan versterken tijdens de vierde dweilpauze. Wederom had ik een aantal schaatsers achter me aan gehad. Ik was begonnen om in eigen tempo te rijden en ik kreeg om een of andere onnavolgbare manier steeds meer volgelingen. Het uur daarna volgde hetzelfde patroon.
Ik kon blijven gaan en met 128 km aan de vijfde pauze beginnen. Dat was wel even prettig, want ik voelde een blaar bij de knokkel onder mijn enkel van mijn linkervoet. Dit was de eerste keer in 7 jaar, dat ik een blaar in de Rossignol-langlaufschoenen had.
Maar pijntjes horen erbij. Afzien is voor ons een vrije keuze. Voor de moeders in oorlogsgebieden in Afrika, waar we vandaag voor schaatsten, is het dat niet bepaald.
Gewoon gedoseerd blijven doorschaatsen, blaar of geen blaar.
Dit uur was het zeer druk op de baan. Naast de teams, die om half 6 gestart waren, kwamen er grote groepen Haarlem-schaatsers en schaatsers uit Koudekerk en Warmond het ijs op. Als je zo'n groep in wilde halen, was je soms een heel rondje bezig, terwijl je zelf door de snellere schaatsers gelapt werd.
Jos Dohle was bezig om het baanrecord van Mart Moraal met meer dan een uur aan te scherpen.
Om hem niet uit zijn ritme te halen, werd de zesde dweil uitgesteld.
Met 6 uur 9 minuten en 19 seconden had Jos een geweldig debuut op de 200 km.
Dat is nog eens overwinnen!
Zelf kwam ik zodoende bij serie op 160 km terecht. Het schaatsen ging nog goed, maar ik begon mijn kuiten toch wel te voelen, maar ook, hoe goed compressiekousen werken.
Ik nam een klein beetje gas terug, maar kon toch nog redelijk vlak door blijven rijden.
Bij de 850 rondjes ging mijn startnummer los te zitten. Hij zat nog maar met 2 speldjes vast en begon te wapperen. Ik ging naar de kant, want als je je startnummer verliest kan iemand er op terecht komen en onderuit gaan. Ik nam meteen een energiegel en dronk een flesje Extran leeg. Bovendien verwisselde ik mijn schaatsen, die niet meer helemaal scherp waren, voor het scherpe reservepaar ijzers: het voordeel van kluunschaatsen!
Door deze extra pauze was de inhaalrace op Jan Pieter Tensen definitief gestrand. Vincent Schenkelaars was de man met de hamer tegengekomen. Heel lang had hij een voorsprong van 4 rondjes op mij, maar in dit blok had ik hem zo vaak gedubbeld, dat ik nu op hem voor lag.
Het was heel even wennen aan de andere ijzers, die iets minder hoog waren en wat meer naar voren uitstaken, maar na 3 rondjes kon ik weer vol gas doorgaan. De grens van 900 rondjes werd gepasseerd en dan ga je echt aftellen. Er was na de 943 rondjes nog een dweilpauze, maar op het supergladde ijs kon ik me op gaan maken voor een tijd dik onder de 8 uur.
Het Team de Gorter en het IJVL-team finishten, dus ik had uitzonderlijk goed gepresteerd: zij reden in estafettevorm 250 of 200 rondjes per persoon en ik zat daar maar een rondje of 50 achter.
Toen ik op 989 rondjes zat, was Jan Peter Tensen gefinisht in 7.27 en als we dezelfde indeling als de Elfstedentocht hanteren en Jos Dohle als wedstrijdrijder kwalificeren, dan was Pieter Jan de eerste toertochtschaatser.
Ik stevende bij de individuele deelnemers af op het brons en een enorme verbetering van mijn persoonlijk record: van 10.05 naar 7.33.27. Een verbetering van 2 uur en 32 minuten! Als je het in verhouding ziet: ik zou de marathon met tijden net onder de 4 uur ineens een uur sneller gaan lopen.
Ik kreeg het certificaat overhandigd door Jos Arts, waarna het mijn beurt was om twee exemplaren van "Molen- en Merentocht" aan speaker Teun de Reede te overhandigen. Het leverde binnen een minuut € 30,- op voor Serious Request.
Normaal gesproken had ik nog een paar ererondjes gereden en dan van het ijs stappen. Maar door het mailtje, dat de NOS kwam filmen voor het journaal van 8 uur, ontsproot in mijn brein een nieuw plan: een baanrecord.
Vorig jaar ben ik mijn baanrecord van 120 km in de Leidse IJshal kwijtgeraakt aan Mart Moraal, die toen de 200 km in 7.17 zette. Ik had trouwens nooit gedacht, dat ik er zo dicht bij in de buurt zou komen, maar de tijd van Jos Dohle van 6.09.02 is dermate scherp, dat ik daar nooit van mijn leven aan zal komen.
Dan maar een ander baanrecord: dat van de grootste afstand, die afgelegd is op het ijs van de Leidse IJshal. Het doel was minimaal 1100 rondjes. Rond de tijd, dat ik die barriere passeerde, werd er net gefilmd, dus ik ging voor mijn ultieme doel: 1150 rondjes oftewel 230 km. Dit lukte, ondanks de pijn in mijn onderrug en de irritante blaar.
Maar zoals ik even later voor de camera van de NOS kon verklaren: "Afzien is voor ons een vrije keuze!" Voor de moeders in oorlogsgebieden in Afrika ligt dat heel anders.
De verslaggever begon nog over het afzien van de 3 dj's in het Glazen Huis. Daar kon ik echter uit eigen ervaring wel wat over zeggen: "Ik ben ooit aan mijn kaken geopereerd. Ik kreeg 6 weken vloeibaar voedsel. Na 3 dagen is het hongergevoel weg."
Het dweilorkest "De Dorstvlegels" speelde nog steeds, toen ik nagenietend van mijn baanrecord nog een stuk of 5 ererondjes reed.
En dat is meteen het leuke van een compacte ijshal: je hebt meteen veel sfeer. Bij de Leidse marathon staan ook her en der muziekgroepen, maar je bent er zo voorbij. Hier ben je na 200 meter weer terug bij de muziek.
Ans van Dijk fungeerde als rondemiss, ik sprak de geblesseerde Hans van der Plas en Ton Kamerling en verdween naar de kleedkamer, waar de blaar inmiddels gehel ontveld was. Een cm in doorsnee.
Ik begaf me naar de kleedkamer twee deuren verder. Hier kon ik mijn kuiten en onderrug laten masseren, voordat ik in de kantine ging genieten van een welverdiende Palm.
In de tussentijd volbracht Jan-Willem Meijboom zijn 200 km in iets meer dan 10 uur. Lino Podda had na 750 ronden er de brui aan gegeven. Gezien de hoeveelheid schaatskilometers, die hij dit seizoen gehaald had, was de 150 kilometer een zeer goede prestatie. Er zullen niet veel Italianen zijn, die hem dit nadoen.
Trouwens, vorig jaar kwam ik zelf ook niet verder dan 750 rondjes, dus Lino....
Voor de IJVL was het trouwens een uitstekende dag: naast de individuele winnaar Jos Dohle bestond bij de estafette het winnende Team de Gorter uit de IJVL-leden Jaap de Gorter, Andrea Landman, Marco Tiller en Patrick Keizer.
Na afloop van dit fantastische evenement, raakte ik in gesprek met Willem van Vliet, de mede-organisator van deze gezellige dag, met Jan-Willem Meijboom, die de dag ervoor nog een halve marathon gelopen had in 1.24, met ijsmeester Jan van Rijn en met Piet van Goozen, één van de vrijwilligers, zonder wie de 1000 rondjes niet georganiseerd had had kunnen worden.
Bij deze wil ik alle vrijwilligers, die vaak al om half 4 uit bed moesten stappen voor ONS schaatsplezier, hartelijk bedanken voor hun inzet.
Om 7 uur was ik weer thuis, zodat ik het NOS-Journaal kon bekijken.
Het was een lange dag geworden, dat me een baanrecord van 9 uur en 12 minuten heeft opgeleverd op een vrij incourante afstand. Ik heb niet het idee, dat ik het snel weer kwijt zal raken....
Geboren en getogen in Nieuw-Vennep in een gezin met 12 kinderen en sinds 1979 woonachtig in Leiden. Mijn vader was de oprichter van het transportbedrijf B.Breed & Zonen in Nieuw-Vennep, dat nog steeds bestaat.
Ik ben in 1983 getrouwd en vader van 4 kinderen.
Ik train al sinds mijn verhuizing naar Leiden voor de Elfstedentocht en ben uiteraard een groot liefhebber van schaatsen op natuurijs.
