Wetenschappelijke inzichten veranderen soms. Op de terugweg van het schaatsen in de Leidse IJshal vertelde Bert Raaphorst, dat in het NRC Handelsblad een interessant artikel stond over het glijden op ijs. Dat kon, doordat er een flinterdun laagje water als glijmiddel dienst doet.
"Die theorie ken ik", antwoordde ik: "Door de wrijving tussen het ijzer en het ijs smelt er een heel klein beetje gestold water, waardoor je er overheen kunt glijden."
Het bleek volgens recent onderzoek toch een slagje anders te liggen. Amsterdamse onderzoekers kwamen er achter, dat ijs permanent een dun laagje water om zich heen heeft. Dit is ook de reden, waardoor ijsklontjes aan elkaar kunnen vriezen. Het meest opvallende is, dat dit flinterdunne laagje water niet boven nul graden is, maar dezelfde temperatuur heeft als de rest van het ijs. Hoe kouder het is, hoe dunner het laagje moleculen is, dat zich gedraagt als water.
Hoe kouder het is, hoe stroever het ijs ook aanvoelt als je er overheen schaatst. Het hele artikel is te lezen op "Ook op keihard ijs schaats je over laagje koud water". Ik kan het jullie van harte aanbevelen om het te lezen.
We mogen als schaatsers trouwens blij zijn, dat het slechts een flinterdun laagje water op het ijs is....
Het was droog, toen ik van huis vertrok om in de Leidse IJshal te gaan schaatsen, doch dat was slechts van korte duur. Nog voor ik de brug over de Rijn op fietste, kwam de regen al weer losjes naar beneden.
Het was het begin van wederom een kletsnatte dag aan de kust, terwijl het in het oosten van ons land kurkdroog bleef. De moessonwerking van de Noordzee!
Zoveel regen verwacht je trouwens niet na lichte vorst aan de grond.
In de Leidse IJshal draaiden we met ruim 20 "Krasse knarren" de gebruikelijke 125 rondjes. Af en toe ging het behoorlijk hard en reed het peloton 27 kilometer per uur, terwijl bij een ontsnapte groep de 30 oplichtte. We waren dan ook iets eerder klaar dan gewoonlijk. We hadden dan ook iets meer tijd om in de kantine bij te praten over van alles en nog was.
Wim van Huis had bij het schaatsen eventjes last gehad van zijn enkel. Een paar rondjes rechtop rijden deed echter wonderen en de gitarist van "The Shoes", op wie jullie vanaf morgen kunnen stemmen voor de Top-2000, kon de volgende serie weer gewoon voluit meedoen. Desondanks bood Henk Distelvelt hem namens de "Twee van Breda" terstond een zo goed als nieuwe enkelband aan.
Op een gegeven moment kwamen we naar aanleiding van het afschaffen van de dividendbelasting en de verhoging van de BTW van 6% naar 9%, dat in GEEN ENKEL verkiezingsprogramma terug te vinden was, maar wel in het regeerakkoord kwam, te praten over sparen en beleggen.
Wim had in de jaren '80 het een en ander belegd op de beurs: "Ik heb er niks aan over gehouden."
Dit intikkertje was voor mij te mooi om te laten lopen: "Behalve beurse plekken...."
Nu is de laatste week van februari 2018 nog blanco, maar wat zou het mooi zijn, als we net als in 1986 de Elfstedentocht op 26 februari zouden mogen schaatsen.
Steun dus ook Natuurmonumenten. Dan kunnen we nog lang tussen de rietkragen van hun prachtige natuurgebieden door blijven schaatsen!
Alles went. Zelfs de drukte bij de "Krasse knarren" in de Leidse IJshal dit seizoen. Voor de start zei één van de schaatsers tegen me: "Wat is het rustig!"
Dat stond nog te bezien. Halverwege de piramide telde ik bij een serie van 20 rondjes toch nog 23 schaatsers. Sommige jaren was dit de absolute piek.
Het schaatsen ging lekker, ook al moest ik aan het einde het pootje over laten schieten door wat groeven in het ijs, waardoor de ijzers een richting op gingen, die je niet in gedachten had. En dat is iets anders dan een misslag.
Waar we geen misslag mee gedaan hadden was met het met de pet rondgaan voor een fruitmand voor onze trainingsmaat Leen, die vorige week in het ziekenhuis belandde na een valpartij op de racefiets. Hij bedankte ons voor de fruitmand.
De muzikale fruitmand zal ik jullie besparen....
Maar ook al was het door een tiental "losse" schaatsers erbij op de buitenbaan en een klas middelbare scholieren op de binnenbaan behoorlijk druk, toch had de "Krasse knar" op een bepaalde manier gelijk met de opmerking "Wat is het rustig!"
De "Twee van Breda" deden geen enkele poging om te ontsnappen. Zij voeren toch niets in hun schild?
Een paar weken geleden kregen we een uitnodiging voor een serie optredens van "Doggy Dike". Ons kwam 26 november het beste uit. Na een bezoek aan de Leidse Studenten Ekklesia lunchten we in het Plantsoen op een bank onder een prachtige plataan. Met de harde wind in de rug fietsten we naar Koudekerk, vanwaar we mee konden rijden naar Bodegraven, waar ons in een oud kaaspakhuis een gezellige middag met veel Ierse muziek wachtte.
De oefenruimte van "Doggy Dike" had behoorlijk wat weg van een Ierse pub. Met een stuk of 30 toehoorders luisterden we naar voor ons nieuw repertoire van de folkgroep, die we al diverse keren hebben zien optreden. Ze lieten zich van een heel andere kant zien.
Waar andere keren het "Dubliners"-gehalte vrij hoog was, werden we nu verrast met en vergast op prachtige ballades.
Tussendoor was er een heuse pubquiz, waarover ik niets vertel met het oog op degenen, die nog naar de volgende optredens gaan, hetgeen ik van harte kan aanbevelen.
De afsluiting was een van de meest meegezongen folknummers.
We reden met Oscar en Annelies van Wijk mee naar Koudekerk, waar we gezellig een vorkje meeprikten, terwijl we praatten over muziek en het prachtige Ierland.
We hadden op deze wisselvallige dag veel geluk met het weer. Het was droog en de wind was grotendeels gaan liggen.
Vandaag bereikte mij het bericht, dat Dick van Beelen op 62-jarige leeftijd is overleden. Veel te jong uiteraard. Ik kende Dick via het schaatsen in de Leidse IJshal, maar nog veel meer van het natuurijs. We hebben gelukkig nog aardig wat tochten met elkaar kunnen rijden, waarbij Dick na een dag schaatsen thuis gekomen nog rustig even een stuk ging hardlopen in de duinen.
Hilarisch was de schaatstocht op de Ankeveense plassen, waarbij het ijs niet overal de vereiste dikte bleek te hebben. Alleen bananen waren niet aan Dick besteed.
Of het nu op de Kagerplassen of op de Gouwzee was, we hebben heel wat kilometers samen afgelegd. Wat dat aangaat waren we uit hetzelfde hout gesneden. Ook deelden we de liefde voor hardlopen en wielrennen, sporten waarin Dick zijn sporen heeft verdiend. Vooral met hardlopen. Hij heeft menig wedstrijd gewonnen. Dick was gewoon een allround sportman.
In november 2011 was Dick uiteraard aanwezig bij de boekpresentatie van "Molen- en Merentocht" bij boekhandel Van den Berg in Katwijk aan den Rijn.
We hadden gehoopt om nog veel met elkaar te kunnen sporten, maar de ontdekking van uitgezaaide prostaatkanker 2 jaar geleden ontnam ons die kans. In de nabijheid van de dood besef je maar al te goed, dat sport de belangrijkste bijzaak in het leven is. De afgelopen 2 jaar ben ik regelmatig bij Dick langs geweest. We hadden soms heel andere gesprekken dan voorheen.
Ik heb enorm veel bewondering gekregen voor de manier, waarop Dick met zijn ziekte is omgegaan. De wil om de kanker te overwinnen, de soms vreselijke pijn, het afnemen van de krachten en het op den duur onvermijdelijke afscheid moeten nemen van zijn dierbaren, ondanks alles bleef hij positief. We hebben gelukkig nog heel wat gezellige en af en toe diepgravende gesprekken met elkaar kunnen voeren. Nu is dat niet meer mogelijk.
Gisterenavond stond ik voor de tweede keer dit seizoen op het rooster voor het G-schaatsen in de Leidse IJshal. Daarmee had ik het aantal keren, dat ik deze zomer skeelerles heb gegeven aan dezelfde groep, nu al overtroffen.
Doordat Marco Tiller Youri Janssens onder handen nam, had ik een groepje van 3 schaatsers met uiteenlopende snelheid. Ik maakte er een gevarieerde training van. Een aantal glijstarts, wat duurwerk, een paar Steigerungen en de gewone start.
Kevin Wildschut en Youri schoten als een sateliet uit de startblokken. Twee sprinters, die ik op de korte afstand absoluut niet bij kan houden. Maar goed, mijn specialiteit ligt dan ook bij de 1000 rondjes van Leiden, die over 3 weken plaatsvindt. Jullie kunnen je HIER nog aanmelden!
We werden om 8 uur gewekt doordat de buurman de ruiten van zijn auto krabde. Het had dus gevroren. En inderdaad, dat klopte, ook al was het vooral vorst aan de grond.
Zodoende dacht ik, zoals iedere rechtgeaarde Nederlander, onmiddellijk aan ons vorstenhuis. Vooral prins Bernhard jr. was de afgelopen weken veelvuldig in het nieuws vanwege het bezit van maar liefst 590 panden, waaronder 349 in Amsterdam.
Daarmee schaart hij zich onder de grootste speculanten. Ik geef het direct toe: hij heeft geen ziekenfondsbrilletje. Maar om nu meteen te denken, dat hij daarmee kwaad in de zin heeft?
Er bestaat, of kan ik beter zeggen bestond, in hogere kringen een erecode die luidt: noblesse oblige. In goed Nederlands vertaald betekent het adel verplicht. Wellicht weet prins Bernhard jr. zich te herinneren, dat de gewone Nederlander, momenteel razend populair bij de politici, hem en de rest van het Koninklijk Huis jarenlang heeft onderhouden.
Wellicht verrast de prins ons binnenkort wel, doordat hij op een persconferentie meedeelt, dat hij zijn bijna 350 panden in Amsterdam gaat verhuren voor het tarief van de sociale huurwoningen, nu onze hoofdstad voor de gewone burger onbetaalbaar dreigt te worden. Zo kan hij zich ontpoppen als een wilde weldoener.
Teneinde de financiële staat van het Koninklijk Huis nader in ogenschouw te kunnen nemen, heb ik vanmiddag met Hans Boers vanaf station Voorschoten een rondje gelopen door "De Horsten", zeg maar de achtertuin van Willem-Alexander van Buren, die niet de enige schaatser in de familie is.
Wat dat aangaat geven ze wel het goede voorbeeld!
We liepen niet de gewone paden, maar kozen er voor om een kilometer of 10 deels te lopen over laarzenpaden. Zeg maar de sluiproutes van Oranje. Ik kan u verzekeren, dat deze ook erg aan te bevelen zijn. Dat gold ook voor de klim naar het huisje op de Seringenberg. Van boven af was het bos in alle denkbare herfsttinten sprookjesachtig.
Wij kwamen na de inspectieronde door "De Horsten" tot de eensluidende conclusie, dat u zich geen zorgen hoeft te maken.
Er is geen sprake van, dat onze vorst aan de grond zit....
Waar de term vandaan komt mag Joost weten, maar ineens was het vandaag "Black Friday".
De zoveelste zottigheid, die van gene zijde van de Atlantische Oceaan hierheen ik komen waaien. En dan doen we er gewoon aan mee. Zonder nadenken. Terwijl iedereen toch weet, dat Zwarte Piet volgende week vrijdag pas naar de Leidse IJshal komt om de schaatsles van de IJVL luister bij te zetten.
Maar goed, ondanks deze door de commercie veroorzaakte verwarring, fietste ik om half 4 naar de Vondellaan, waar ik met Hans Solleveld op de binnenbaan een groep van 20 kinderen had. De thema's waren diep zitten en langer doorglijden op één been.
Onze 11 jarige assistent-trainer Jelle had een voor mij nieuwe oefening. Vaak doe ik dan "de ooievaar", maar Jelle had een variant hierop: lang doorglijden terwijl je steun hebt van de schaatser naast je. Een uitstekende aanvulling.
Na in tweetallen poortjes gemaakt te hebben, waar onderdoor geschaatst moest worden, oefenden we op de buitenbaan glijstarts, Eerst over de volle lengte van het rechte eind, daarna vanaf de startstreep halverwege. In beide gevallen werd het voorgedaan door Jelle. Bij de startstreep halverwege zag je de acceleratie: in 10 meter van 15 naar 25 kilometer per uur. Hans en ik noemen hem gekscherend dan ook Snelle Jelle!
We sloten de schaatsles af met tweelingtikkertje op de binnenbaan, waarna ik na een korte pauze weer op mocht draven voor de training van de IJVL.
Samen met Bert Hoogeveen had ik de beginnersgroep. Halverwege de les splitsten we de groep, waarbij ik de snellere kinderen veel liet oefenen op pootje over. Met een klein groepje kun je veel individuele aandacht geven, Uiteraard sloten we de training af met tweelingtikkertje met alle kinderen.
Het was een leuke les. Ik zie geen enkele reden om deze vrijdag om te dopen in "Black Friday".
In het Leidsch Dagblad stond een artikel met deze kop: "Alphen vraagt ijsclubs of ze Leidse ijsbaan willen". Wethouder Michel du Chatinier is bezig met een draagvlakonderzoek onder alle kernen van Alphen aan den Rijn met de vraag of Alphen mee moet gaan betalen aan een 333-meterbaan,
Het zou mij hogelijk verbazen, als de ijsclubs uit onder andere Koudekerk en Hazerswoude negatief zouden adviseren. We kunnen dus voorzichtig concluderen, dat Alphen "binnen" is. We hebben het dan over de grootste gemeente na Leiden zelf.
In het geval van de "Zevensprong" zing je dan: "En dat is drie...."
Vanmorgen kreeg ik in de Leidse IJshal eveneens te maken met de grote ontsnapping. Deze werd, hoe kan het ook anders, geïnitieerd door de "Twee van Breda". Minister Grapperhaus is bij deze alvast gewaarschuwd. Er zijn enkele voorgangers gestruikeld over dit illustere duo met hun Houdini-act.
Vooral Fred Teeven kreeg het zwaar te verduren.
Zoals gebruikelijk is bij ontsnappingen wordt er gebruik gemaakt van een moment van onoplettendheid bij de toezichthouders. Dat was in dit geval duidelijk, daar ik net gehoord had, dat gisterenavond een van de "Krasse knarren" na een fietsongeluk op de Boulevard in het ziekenhuis was beland.
Terwijl ik na de 10 rondjes met de helft van het peloton nog een extra rondje uitreed, vertrok onder leiding van Henk Distelvelt en Hans den Outer de andere helft van het peloton van 30 man. De chaos was compleet. Dat krijg je als je de "Twee van Breda" hun gang laat gaan.
Ik kreeg de vraag: "Waar blijft je gezag, Bert?"
"Naar mijn bescheiden mening heb ik dat nog nooit gehad", antwoordde ik geheel naar waarheid.
Intussen trok, als het buiten geweest was, het peloton ontsnapten het buitenveld in....
De rest van de ochtend verliep gelukkig zonder andere ordeverstoringen. Eén grote ontsnapping op een dag is meer dan genoeg.
Ook al voelde ik mijn benen nog wel een beetje, het schaatsen in de bochten ging stukken beter dan afgelopen dinsdag. Als je geen druk op kunt bouwen, dan wordt pootje over lastig. Ik kon het peloton bijhouden tot 26 kilometer per uur. Ook het tempo van "mijn" 5 kilometer ging lekker. Dat moet ook wel, want het is nog maar 3 weken voor de 1000 rondjes van Leiden.
Gelukkig konden de ontsnapten hun fout goedmaken door bij te dragen aan de fruitmand voor Leen, die maar wat graag aan de valpartij ontsnapt was.
Met 20 "Krasse knarren" gingen we na afloop naar de kantine van de IJshal, waar Koos van Schie me wees op de livestream, waarop je iedere zaterdagavond het marathonschaatsen live kunt zien.
Henk Distelvelt liet intussen vol trots zijn schaatsbeschermers met daarop zijn eigen naam zien. Jan Versteegen, die net aan kwam lopen, had de lachers op zijn hand met de opmerking: "Ik heb ook een paar met Henk Distelvelt erop!"
Dit jaar zaten er bij de 6 genomineerde boeken van de NS-publieksprijs maar liefst 3 sportboeken. Het sportboek is dus duidelijk in opmars.
Zelf heb ik gestemd op "Thomas Dekker" van Thijs Zonneveld. Ian Dury zou dit boek op deze wijze in één enkele zin samengevat hebben.
Ik heb nog even getwijfeld over "Johan Cruijff", maar voetbal domineert de andere sporten de laatste decennia, dat ik toch voor de in Leiden geboren Zonneveld koos. Zelf heb ik van nabij de geboorte van een viertal Leidenaren mee mogen maken en dat waren wel de mooiste dagen uit mijn leven!
Als bibliothecaris vind ik iedere vorm van leesbevordering goed. En als het sportboeken betreft vind ik het helemaal fantastisch. Wat dat aangaat was het dit jaar een supertrio.
Het was dit weekeinde onmiskenbaar: we beleefden de herrijzenis van het Noorse schaatsen. Kon de winst van Håvard Lorentzen op de 500 meter bij de wereldbekerwedstrijden in "Thialf" nog als een verrassende uitschieter afgedaan worden, een week later herhaalde de Noorse sprinter in de Sørmarka Arena in Stavanger dit kunstje.
Sverre Lunde Pedersen won de 1500 meter. Op de schaatsmijl pakte diens landgenoot Sindre Henriksen verdienstelijk het brons.
Kortom: in dit Olympische seizoen staan de mannen uit Norge er weer.
Aan de basis van dit succes van dit succes staat de Noorse veteraan Mårtin Långbrøk, die als eerste opstond na de val van het Noorse schaatsen.
De wederopstanding is goed te verklaren. Wekelijks rijdt deze stoere stayer mee in de Leidse IJshal met de "Krasse knarren", door hem omgedoopt in "Kråsse knørren". Een strategisch juiste keuze. Ver weg van de schijnwerpers in de Friese ijstempel "Thialf" trok Långbrøk stilletjes naar de voormalige "Ton Menken IJsbaan", al ruim 40 jaar de bakermat voor veel schaatstalenten en kampioenen.
Een tweede wijs besluit was om zich aan te sluiten bij de "Kråsse knørren". Hier rijdt voor vele eeuwen schaatservaring rond. Het aantal deelnames aan de Tocht der Tochten en Alternatieve Elfstedentochten loopt in de vele honderden. Sommige schaatsers hebben zelfs aan de barre Elfstedentocht van 1963 hebben meegedaan!
Als je dit als bagage hebt, is een 500 meter maar een peulenschilletje. Dat had deze vinnige Viking goed begrepen!
Deze mentale training nam Mårtin Långbrøk mee naar Scandinavië. Het heeft eventjes geduurd, maar het resultaat mag er wezen.
Geboren en getogen in Nieuw-Vennep in een gezin met 12 kinderen en sinds 1979 woonachtig in Leiden. Mijn vader was de oprichter van het transportbedrijf B.Breed & Zonen in Nieuw-Vennep, dat nog steeds bestaat.
Ik ben in 1983 getrouwd en vader van 4 kinderen.
Ik train al sinds mijn verhuizing naar Leiden voor de Elfstedentocht en ben uiteraard een groot liefhebber van schaatsen op natuurijs.
